20 Warszawska Dywizja Pancerna
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Patron | |
| Tradycje | |
| Nadanie sztandaru | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Zbigniew Ohanowicz |
| Ostatni | |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
20 Warszawska Dywizja Pancerna im. Konstantego Rokossowskiego (20 DPanc) – związek taktyczny wojsk pancernych ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
We wrześniu 1955 roku 20 Dywizja Zmechanizowana została przeformowana w 20 Dywizję Pancerną.
Na początku lat 60. przeniesiono dywizję na etaty pokojowo-wojenne[3].
Wiosną 1968 dywizja przeszła na nowe „etaty pokojowo – wojenne”. W nowej strukturze, w miejsce dywizjonu artylerii haubic, utworzono pułk artylerii, w miejsce kompanii rozpoznawczej – batalion rozpoznawczy, a na bazie batalionu transportowego, dywizyjnego punktu zaopatrzenia i piekarni polowej zorganizowano batalion zaopatrzenia[4].
W 1989 roku dywizja została zrestrukturyzowana. Przyjęła również numer i tradycje rozformowywanej 2 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej z Nysy. Podległe dywizji oddziały także przejęły numeracje oddziałów 2 DZ. I tak na przykład 49 pułk zmechanizowany przyjął nazwę 6 pułku zmechanizowanego z Częstochowy.
Znakiem taktycznym dywizji malowanym na sprzęcie bojowym i samochodach były malowane w kolorze białym wizerunki zwierząt wpisane w koło o średnicy ok. 20 cm z białą obwódką o szerokości ok. 1 cm.
Tradycje
Zgodnie z rozkaz nr 025/MON z 30.09.1967 w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek (Dz. Roz. Tjn. MON Nr 10, poz. 53) dywizja przyjęła tradycje 1 Warszawskiej Brygady Kawalerii i otrzymała nazwę wyróżniającą „Warszawska”.
Dywizja nosiła imię marszałka Konstantego Rokossowskiego.
Struktura organizacyjna i rozmieszczenie


| Rozmieszczenie i struktura organizacyjna | |||
|---|---|---|---|
| 1960 | 1989 | ||
| garnizon | oddział | garnizon | oddział |
| Szczecinek | Dowództwo 20 DPanc | Szczecinek | Dowództwo 20 DPanc |
| Stargard Szcz. | 20 pułk czołgów | Stargard Szcz. | 24 pułk czołgów (3xbcz) |
| Czarne | 28 pułk czołgów | Czarne | 28 pułk czołgów (3xbcz) |
| Budów | 68 pułk czołgów | Budowo | 68 pułk czołgów (3xbcz) |
| Wałcz | 49 pułk zmechanizowany | Wałcz | 49 pułk zmechanizowany |
| Choszczno | 105 dywizjon artylerii haubic | Budowo | 36 pułk artylerii |
| Choszczno | 7 dywizjon artylerii rakietowej | Choszczno | 7 dywizjon rakiet taktycznych |
| Stargard Szcz. | 30 dywizjon artylerii plot | ||
| Rogowo | 99 pułk artylerii plot | ||
| Gryfice | 73 batalion saperów | Stargard Szcz. | 7 batalion saperów |
| Szczecinek | 63 batalion łączności | Szczecinek | 63 batalion łączności |
| Piła - Czarne | 19 kompania rozpoznawcza | Budowo | 8 batalion rozpoznawczy |
| Czarne | 67 batalion transportowy | Czarne | 20 batalion zaopatrzenia |
| Czarne | 20 batalion remontowy | ||
| Szczecinek | batalion medyczny DPM | Szczecinek | 58 batalion medyczny |
Żołnierze dywizji
Dowódcy dywizji[5]:
- 1955-56 – ppłk Zbigniew Ohanowicz
- 1956-58 – płk Andrzej Freń
- 1958-63 – płk dypl./gen. bryg. Adolf Humeniuk
- 1963-67 – płk dypl./gen. bryg. Marian Tarnawski
- 1967-71 – płk dypl./gen. bryg. Marian Wasilewski
- 1971-75 – płk dypl./gen. bryg. Tadeusz Stawowiak
- 1975-78 – płk dypl./gen. bryg. Zbigniew Blechman
- 1978-79 – płk dypl. Zenon Bryk
- 1979-82 – ppłk dypl./płk dypl. Władysław Saczonek
- 1982-84 – ppłk dypl./gen. bryg Roman Dysarz
- 1984-86 – płk dypl./gen. bryg. Marian Robełek
- 1986-89 – płk dypl./gen. bryg. Aleksander Topczak
Oficerowie
Przekształcenia
20 Dywizja Zmechanizowana → 20 Warszawska Dywizja Pancerna → 2 Pomorska Dywizja Zmechanizowana
Przypisy
- ↑ Leszkowicz 2022 ↓, s. 748.
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
- ↑ Puchała 2013 ↓, s. 276.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 83–84.
- ↑ Mąsior 2005 ↓.
Bibliografia
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Jerzy Kajetanowicz. Związki taktyczne i oddziały polskich wojsk pancernych i zmechanizowanych w latach 1945–1970. Zmiany organizacyjne. „Zeszyty Naukowe WSOWL”. 2 (144), 2007. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych. ISSN 1731-8157.
- Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
- Franciszek Puchała: Budowa potencjału bojowego Wojska polskiego 1945-1990. Obszary szpiegowskich działań. Warszawa: Fundacja "Historia i Kultura", 2013. ISBN 978-83-11-12800-2.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
- Wiesław Mąsior: Dowódcy dywizji Wojska Polskiego. Profesjonalne Forum Wojskowe. Serwis-militarny.net, 2005. [dostęp 2018-02-05].


