Bitwa pod Mrzygłodem
| powstanie styczniowe | |||
 | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)  | |||
 50°32′28″N 19°21′48″E/50,541111 19,363333 | |||
Bitwa pod Mrzygłodem – bitwa stoczona pod Mrzygłodem 1 marca 1863 roku w czasie powstania styczniowego, pomiędzy oddziałem powstańczym dowodzonym przez pułkownika Teodora Cieszkowskiego a formacją wojsk rosyjskich.
Przebieg bitwy
Wycofujący się po stoczeniu bitwy pod Pankami oddział Cieszkowskiego przybył 28 lutego do Mrzygłodu. Tu jednak wskutek zdrady został w nocy zaatakowany przez zgrupowanie wojsk rosyjskich przerzucone koleją Warszawsko-Wiedeńską. Dwukrotnie ponawiany szturm Rosjan załamał się na silnie bronionych pozycjach powstańczych. Dodatkowo zagrożone przez podjazd powstańczy, który wyszedł na ich tyły, wojska carskie zmuszone zostały do odwrotu i wycofały się do Częstochowy.
Upamiętnienie
W 70. rocznicę powstania styczniowego (w 1933 roku) na mrzygłodzkim rynku odsłonięto pomnik upamiętniający to wydarzenie, w 150. rocznicę powstania styczniowego odsłonięto nową tablicę na pomniku. W 2014 roku pomnik odrestaurowano.
