Janina Burhardtowa
![]() Halina Zahorska (córka Władysława Zahorskiego) i Janina z Węsławskich Burhardtowa (po prawej), rok 1902. | |
| Data i miejsce urodzenia |
17 września 1887 |
|---|---|
| Data śmierci |
po 1939 |
| Zawód, zajęcie |
działaczka społeczna i narodowa |
| Stanowisko |
przewodnicząca NOK w Wilnie |
| Partia | |
| Rodzice | |
| Małżeństwo | |
| Dzieci |
Michał, Witold, Halina, Krystyna |
| Krewni i powinowaci |
Stanisław Węsławski (brat), Michał Węsławski (stryj) |
| Odznaczenia | |
Janina Burhardtowa z Węsławskich (ur. 17 września 1887 w Wilnie[1], zm. po 1939) – polska działaczka społeczna i narodowa, publicystka, przewodnicząca Narodowej Organizacji Kobiet w Wilnie.
Życiorys

Ukończyła szkołę średnią w Warszawie[2]. W Wilnie uczyła się w szkole ogrodniczo-gospodarczej Antoniny Bernatowiczówny[3]. Następnie podjęła studia na kursach ogrodniczych przy Studium Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego[2]. Dzieciństwo spędziła w Wilnie w kamienicy przy ul. Niemieckiej, gdzie jej sąsiadką i przyjaciółką była Zofia z Dembowskich Romer[4].
Przed I wojną światową brała udział w tajnym nauczaniu. W 1912 była członkinią rzeczywistą Towarzystwa Rolniczego Kowieńskiego[5]. Założyła ochronkę dla dzieci, której była przełożoną[6]. W 1919 weszła w skład komitetu pogrzebowego, który pochować miał żołnierzy poległych w walkach o Wilno[7]. Rok później brała udział w pracach Polskiego Białego Krzyża. Od 1925 pełniła funkcję przewodniczącej Narodowej Organizacji Kobiet w Wilnie, którą to zakładała jej matka Emilia Węsławska[2][8]. Była członkinią Polskiej Macierzy Szkolnej Ziem Wschodnich[9]. W 1926 należała do opieki szkolnej Państwowego Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie[10]. W 1927 weszła w skład Wojewódzkiego Komitetu Społecznego Pomocy Ofiarom Powodzi[11]. W 1928 należała do Katolicko-Narodowego Komitetu Wyborczego w wyborach do Sejmu[12]. W tym samym roku weszła w skład komitetu Polskiego Towarzystwa Eugenicznego[13] i została członkinią Komitetu Wykonawczego Obchodu X-lecia wskrzeszenia Rzeczypospolitej[14]. W 1929 została wybrana członkinią zarządu Stowarzyszenia Opieki nad Rodakami na Obczyźnie w Wilnie[15]. Weszła też w skład wykonawczego Komitetu Społecznego obchodu 350-letniej rocznicy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie[16]. W 1928 i 1929 pracowała w Sekcji Wyżywienia Komitetu I i II Marszu Stefana Batorego[17][18].
W wyborach w 1930 kandydowała do Senatu z Listy Narodowej w okręgu wileńskim[19]. W 1931 wzięła udział w zjeździe okręgowym Stronnictwa Narodowego w Wilnie[20]. W tym samym roku została członkinią Komitetu Kongresu Eucharystycznego w Wilnie i Archidiecezji Wileńskiej[21] oraz Komitetu Narodowego Daru Narodowego 3-go maja[22]. Weszła w skład prezydium komisji odzieżowej Komitetu Walki z Bezrobociem[23] i Okręgowej Komisji Dyscyplinarnej dla nauczycieli szkół na obszarze Okręgu Szkolnego Wileńskiego[24]. W 1932 została matką chrzestną sztandaru Bractwa Matek Chrześcijańskich[25]. W tym samym roku została członkinią Koła Pań Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Wilnie[26]. Należała do Komitetu Wykonawczego Obchodu 25-lecia prasy narodowej w Wilnie[27]. W 1933 organizowała i przemawiała na wileńskim wiecu przeciwko wypowiedziom Adolfa Hitlera o zwrocie Pomorza[28]. W 1934 podczas wyborów do rady miasta Wilna weszła w skład prezydium Narodowego Komitetu Wyborczego[29]. W 1936 była członkinią Komisji Finansowej Komitetu Odnowienia Bazyliki Wileńskiej[30]. Publikowała w „Dzienniku Wileńskim” i wileńskim dodatku do „Zorzy”[2].
Rodzina
Była córką Witolda Jana Węsławskiego, lekarza, i Emilii z Sariusz-Bielskich (1863-1921), tłumaczki, publicystki i działaczki społecznej. Jej bratem był Stanisław Węsławski, adwokat i kompozytor. Stryjem zaś i ojcem chrzestnym był Michał Węsławski (1849-1917), prezydent Wilna i poseł do Dumy Państwowej[1]. 10 czerwca 1910 w kościele św. Jana w Wilnie wyszła za mąż za Aleksandra Burhardta (1885-1976), adwokata i radnego Wilna[31][32]. Mieli razem dwóch synów: Michała Witolda (1912[33]-1989), żołnierza ZWZ i AK[34], Witolda (1914[35]-1936), podporucznika artylerii[36], oraz dwie córki: Halinę Janinę po mężu Mikułowską (1917[37]-1998), etnografkę i muzealniczkę, oraz Krystynę po mężu Mickiewicz (ur. 1921[38])[39][40].
Ordery i odznaczenia
- Odznaka pułkowa 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich[41]
Przypisy
- 1 2 Akt urodzenia Janiny Węsławskiej, familysearch.org, 1887 [dostęp 2025-05-04] (ros.).
- 1 2 3 4 Stanisław Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938, s. 88 [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Słowo, nr 151 (4 czerwca 1933), s. 3.
- ↑ Grażyna Kubica, Dobitny głos Donny Querpii: listy Zofii Dembowskiej do Bronisława Malinowskiego, „Pamiętnik Literacki” (99/4), Wrocław 2008, s. 197-198, ISSN 0031-0514 [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Towarzystwo Rolnicze Kowieńskie, Kowno 1912, s. 7.
- ↑ Dziennik Wileński, R. 2, nr 65 (21 marca 1917), s. 4.
- ↑ Dziennik Wileński, R.18, nr 103 (19 kwietnia 1934), s. 3.
- ↑ Kurjer Poznański, R.24, nr 127 (16 marca 1929), s. 18.
- ↑ Dziennik Wileński, R.18, nr 284 (18 października 1934), s. 3.
- ↑ Słowo, nr 128 (3 czerwca 1926), s. 3.
- ↑ Kurjer Wileński, R.4, nr 217 (23 września 1927), s. 1.
- ↑ Kurjer Poznański, R.23, nr 18 (12 stycznia 1928), s. 1.
- ↑ Kurjer Wileński, R.5, nr 112 (19 maja 1928), s. 4.
- ↑ Słowo, R.7, nr 235 (12 października 1928) = nr 1846, s. 3.
- ↑ Dziennik Wileński, R.13, nr 59 (12 marca 1929), s. 2.
- ↑ Słowo, nr 101 (3 maja 1931), s. 3.
- ↑ Marsz szlakiem Batorego 30.VI-1.VII 1928 r, Wilno 1928, s. 30.
- ↑ 2 Marsz szlakiem Batorego (w dniu 29 i 30 czerwca 1929 r.), Wilno 1929, s. 35.
- ↑ Zorza, R. 65, nr 44 (26 października 1930), s. 683.
- ↑ Dziennik Wileński, R.15, nr 134 (14 czerwca 1931), s. 2.
- ↑ Archidiecezjalny Kongres Eucharystyczny pod protektoratem i honorowem przewodnictwem Jego Ekscelencji najdostojniejszego księdza arcybiskupa metropolity wileńskiego Romualda Jałbrzykowskiego w Wilnie w dniach 8, 9 i 10 maja 1930 r, Wilno 1931, s. 16.
- ↑ Słowo, nr 101 (3 maja 1931), s. 2.
- ↑ Dziennik Wileński, R.15, nr 244 (23 października 1931), s. 3.
- ↑ Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Wileńskiego, R.8, nr 3 (1 marca 1931), s. 55.
- ↑ Dziennik Wileński, R.16, nr 266 (24 października 1932), s. 4.
- ↑ Dziennik Wileński, R.16, nr 289 (17 listopada 1932), s. 3.
- ↑ Dziennik Wileński, R.16, nr 265 (23 października 1932), s. 3.
- ↑ Rodacy! Wilnianie! [Inc.:] Niemcy wyciągają zaborcze ręce po odwiecznie polska ziemie pomorską, dającą dostęp do morza [...], 1933.
- ↑ Narodowy Komitet Wyborczy do Polaków - obywateli m. Wilna [Inc.:] Rodacy! W dniu 10 czerwca odbędą się w mieście Wilnie wybory do rady miejskiej [...] : Wilno, dnia 20 maja 1934 r, 1934.
- ↑ Paweł Kubicki, Dwa odczyty, Sandomierz: Radom 1936, s. 21.
- ↑ Archiwum Korporacyjne - Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich [online], www.archiwumkorporacyjne.pl [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Akt ślubu Aleksandra Burhardta i Janiny Węsławskiej, familysearch.org, 1910 [dostęp 2025-05-04] (ros.).
- ↑ Akt urodzenia Michała Witolda Węsławskiego, www.familysearch.org, 1912 [dostęp 2025-05-04] (ros.).
- ↑ Michał Burhardt ("Wiór") [online], Stowarzyszenie LGD Razem dla Radomki [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Akt urodzenia Witolda Węsławskiego, familysearch.org, 1914 [dostęp 2025-05-04] (ros.).
- ↑ Dziennik Wileński, R.20, nr 338 (10 grudnia 1936), s. 1.
- ↑ Akt urodzenia Haliny Janiny Węsławskiej, familysearch.org, 1917 [dostęp 2025-05-04] (ros.).
- ↑ Indeks urodzenia Krystyny Węsławskiej [online], geneteka.genealodzy.pl [dostęp 2025-05-04].
- ↑ kierunekargentyna.pl [online] [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Janina Węsławska [online], Wielka Genealogia Minakowskiego [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Aleksander Włodarski, Burhardtowie, Warszawa 1933, s. 4.
