Narodowy przewoźnik

Narodowy przewoźnik – przedsiębiorstwo transportowe, takie jak linia lotnicza czy towarzystwo żeglugowe, które będąc zarejestrowane w danym kraju posiada specjalne prawa i przywileje, przyznane przez rząd, dla operacji międzynarodowych. Może być państwowe, bądź prywatne – wskazane przez rząd.

Pojęcie narodowego przewoźnika może być różne, w zależności od kraju, np. w Stanach Zjednoczonych nielegalne jest użycie tego określenia wobec jakiegokolwiek przedsiębiorstwa transportowego (Ustawa Antymonopolowa), jednak trzy największe linie tego kraju (American Airlines, Delta Air Lines i United Airlines) działają w ten sam sposób co narodowi przewoźnicy innych państw.

Termin narodowy przewoźnik wywodzi się z czasów, kiedy to rządy poszczególnych krajów zakładały linie lotnicze. Ze względu na wysokie koszty, jakie towarzyszą takim inwestycjom, chciały samodzielnie kierować utworzonymi liniami. Ponadto prawo lotnicze ma to do siebie, że przepisy są negocjowane pomiędzy rządami państw, odbierając liniom lotniczym prawo do wolnego rynku. W ramach międzynarodowych porozumień niejednokrotnie przyznawano przywileje narodowym przewoźnikom, co zmuszało pozostałe państwa do ich typowania. Niektóre kraje zakładały też swoje linie by pobudzić gospodarkę, w szczególności w obszarze turystyki.

Obecnie znaczenie narodowego przewoźnika jest mniejsze niż w ubiegłych dekadach, a wiele z tych przedsiębiorstw zostało już sprywatyzowanych.

Termin używany jest też w stosunku do dominujących linii lotniczych w danym kraju.

• Strona IATA. iata.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-24)].