Necho II
 Brązowa statuetka Necho I lub Necho II | |
| władca starożytnego Egiptu | |
| Okres |
od 610 p.n.e. |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Mehitenusechet |
| Dzieci | |
Necho II – faraon z XXVI dynastii saickiej, władca Egiptu w latach 610–595 p.n.e.[1][a] Syn Psametycha I i królowej Mehitenusechet.
Panowanie
Polityka zagraniczna
Zdecydował się na udzielenie pomocy Aszur-uballitowi II, ostatniemu królowi Asyrii, za cenę Syrii, Fenicji i Judy. Musiał stłumić powstanie w Gazie. W czasie marszu na północ do Syrii, którą pragnął zająć przed Nabopolassarem, został zaatakowany w 609 p.n.e. przez króla Judy Jozjasza[2]. Pokonał Jozjasza w bitwie pod Megiddo, po czym królestwo Judy stało się lennikiem Egiptu[3]. Necho II zajął Syrię i połączył się z wojskami Aszur-uballita II pod Karkemisz. Babilończycy pod wodzą Nabuchodonozora II zaatakowali i pokonali armię asyro-egipską w 605 p.n.e.
Necho II po tej klęsce szybko wycofał się do Egiptu, na który najechał Nabuchodonozor II, pustosząc Deltę Nilu. Jak relacjonuje prorok Jeremiasz:
Usłyszały narody o twej hańbie, ziemia się napełniła twoim bolesnym wołaniem. Jeden wojownik potknął się o drugiego, obaj razem upadli.
Z państwem Kusz utrzymywał poprawne stosunki, trzymając granicę na wysokości Elefantyny.
Polityka wewnętrzna
Kontynuował linię polityczną Psametycha:
- rozwijał greckie osadnictwo,
- oparł siłę swej armii na greckich najemnikach,
- przy pomocy podległych mu wcześniej miast fenickich wybudował potężna flotę,
- operującą na Morzu Śródziemnym i Morzu Czerwonym,
- w celach handlowych i wojennych,
- lecz nie ukończył kanału mającego połączyć peluzyjską odnogę Nilu z Morzem Czerwonym.
Według Herodota, z rozkazu Necho II około roku 600 p.n.e. Fenicjanie opłynęli Afrykę[4]:
Nekos, król Egiptu (...) wysłał Fenicjan na okrętach z tym poleceniem, ażeby w drodze powrotnej wpłynęli przez słupy Heraklesa na morze północne i tą drogą wrócili do Egiptu. Fenicjanie więc wyruszyli z Morza Czerwonego i płynęli przez morze południowe. Ilekroć nastawała jesień, lądowali i osiewali pola, do jakiejkolwiek w danym razie okolicy Libii [Afryki] dotarli, i oczekiwali tam żniw: a skoro zboże zżęli, płynęli dalej, tak że po upływie dwóch lat skręcili w trzecim roku przy słupach Heraklesa i przybyli do Egiptu. A opowiadali oni – co mnie nie wydaje się wiarygodne, może jednak komuś innemu – że podczas swej jazdy dokoła Libii mieli słońce po prawej stronie.
Wzmianka o Słońcu świadczy o prawdziwości tej relacji.
Tytulatura
| Królewski Protokół | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| serech lub Horusowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: siꜢ-ib[5][6] | |||||||||||||||
| nebti lub Należący do Obu Pań: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: mꜢꜤ-ḫrw[5][6] | |||||||||||||||
| Złotego Horusa: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: mry-nṯrw[5][6] | |||||||||||||||
| prenomen lub imię tronowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: wḥm-ib-rꜤ[5][6] (Uhemibre[7]) | |||||||||||||||
| tłum.: O Odnawiającej Się Woli, Re[8] | |||||||||||||||
| nomen lub imię rodowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: n(y) kꜢw[5][6] (Nykau[7], stgr. Νεκῶ) |
Oprócz wymienionych znane jest kilka odmiennych wariantów zapisu hieroglificznego niektórych imion Necho[9][6].
Uwagi
- ↑ Podawane są również lata panowania 609–599. (Józef Wolski, Historia Powszechna Starożytność, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 90
Przypisy
- ↑ Klengel 1971 ↓.
- ↑ 2Krl 23,29 w przekładach Biblii.
- ↑ 2Krn 36,3 w przekładach Biblii.
- ↑ Herodot, Dzieje, Seweryn Hammer (tłum.), Warszawa 2003, s. 241.
- 1 2 3 4 5 Ronald J. Leprohon, Denise M. Doxey, The great name: ancient Egyptian royal titulary, Atlanta: Society of Biblical Literatures, 2013 (Writings from the ancient world), s. 165, ISBN 978-1-58983-767-6.
- 1 2 3 4 5 6 Peter Lundström, Necho II in hieroglyphics [online], Pharaoh.se [dostęp 2023-05-28] (ang.).
- 1 2 Kwiatkowski 2021 ↓, s. 792.
- ↑ Egipt Starożytny - XXVI Dynastia [online], narmer.pl [dostęp 2023-05-29].
- ↑ Jürgen von Beckerath, Handbuch der ägyptischen Königsnamen, München ägyptologische Studien, München: Deutscher Kunstverlag, 1984, s. 274-275, ISBN 978-3-422-00832-8 [dostęp 2023-05-27] (niem.).
Bibliografia
- Horst Klengel, Historia i kultura starożytnej Syrii, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
- Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 792, ISBN 978-83-244-1042-2.
- Józef Wolski, Historia Powszechna. Starożytność, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007
- Iwaskiewicz Piotr, Łoś Wiesław, Stępień Marek, Władcy i wodzowie starożytności słownik, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1998
