Thespinae

	Thespinae
	Saussure, 1869
	; Pogonogaster tristani z plemienia Oligonychini i podplemienia Pogonogasterina
	; Samiec Thespis parva z plemienia Thespini, rycina
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Infragromada	nowoskrzydłe
Rząd	modliszki
Podrząd	Eumantodea
Infrarząd	Schizomantodea
Parvordo	Artimantodea
(bez rangi)	Amerimantodea
Nadrodzina	Thespoidea
Rodzina	Thespidae
Podrodzina	Thespinae
Synonimy
	Thespes Saussure, 1869;
	Thespes Saussure, 1869;

*Bistanta mexicana* z plemienia Oligonychini i podplemienia Oligonychina

Thespinae – podrodzina modliszek z podrzędu Eumantodea i rodziny Thespidae. Obejmuje około 65 opisanych gatunków. Zamieszkują obie Ameryki.

Morfologia

Modliszki osiągające od 20 do 66 mm długości ciała, co stanowi rozmiary od małych po średnie jak na przedstawicieli rzędu. Ciało miewają od zwartego po mocno wydłużone i wychudzone, przy czym częstsze są formy o delikatnej budowie. Najczęściej w ubarwieniu dominują odcienie brązu i szarości, ale niekiedy czerni, a rzadziej zieleni^[1].

Samice są całkowicie bezskrzydłe. Samce mają obie pary skrzydeł wykształcone, z nielicznymi wyjątkami, w przeciwieństwie do Musoniellinae, w pozycji spoczynkowej nie sięgające do tylnego końca płytki subgenitalnej; u kilku rodzajów skrzydła wykraczać mogą nieznacznie poza wspomniany punkt, ale dotyczy to wyłącznie form o co najwyżej trzech kolcach tylno-brzusznych na przednich goleniach. Ogólnie liczba kolców tylno-brzusznych tych goleni waha się od jednego do pięciu, a wyjątkowo jest ich sześć – ta ostatnia wartość dotyczy jednak tylko gatunków o przedpleczu pozbawionym guzków. U wszystkich nimf, ale także u osobników dorosłych połowy rodzajów jeden lub dwa najbardziej odsiebnie położone spośród kolców przednio-brzusznych goleni przesunięte są na pozycję grzbietowo-boczną lub grzbietową^[1].

Samcze genitalia mają fallomer brzuszny pozbawiony zesklerotyzowanego wyrostka bocznego w prawym odsiebnym narożu, a apofizę falloidalną pozbawioną wzdłużnego rowkowania. Blaszka grzbietowa fallomeru lewego jest dobrze wyodrębniona od fallomeru brzusznego^[1].

Ekologia i występowanie

Owady te zamieszkują siedliska od bardzo suchych po bardzo wilgotne. Zasiedlają półpustynie, łąki, formacje sawannowe, ciepłe formacje krzewiaste, lasy suche i deszczowe. Bytują na glebie, w ściółce, na niskiej roślinności, krzewach, nawet wysoko na epifitach^[1].

Podrodzina amerykańska, głównie neotropikalna; jedynie dwa rodzaje w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych zahaczają zasięgami od Nearktykę^[1].

Taksonomia i ewolucja

Takson ten wprowadził Henri de Saussure w 1869 roku jako legion Thespites^[2]. W systemie Ermanna Giglio-Tosa z 1919 roku występowała podrodzina Thespinae w obrębie modliszkowatych, zawierająca plemiona: Euchomenellae, Schizocephalae, Leptocolae i Thespes^[3]. Anton Handlirsch w systemie z 1930 roku zaliczył owe plemiona do podrodziny Mantinae^[4]. W klasyfikacji Maxa Beiera z 1964 roku istniały w obrębie modliszkowatych Thespinae, podzielone na plemiona: Pseudomiopterygini, Thespini, Parathespini i Hoplocoryphini^[5]. W systemie Reinharda Ehrmanna i Rogera Roya z 2002 roku występowała rodzina Thespidae podzielona na sześć podrodzin, w tym Thespinae z plemionami Thespini i Parathespini^[6]. W bazującym na wynikach molekularnej analizy filogenetycznej systemie Julia Riviery i Gavina J. Svensona z 2016 roku Thespidae podzielone były na podrodziny Bantiinae, Miobantiinae, Pseudopogonogastrinae, Pseudomiopteryginae i Thespinae, a te ostatnie na plemiona Thespini i Musoniellini^[1]. W uwzględniającym także dane morfologiczne systemie Christiana J. Schwarza i Roya z 2019 roku te dwa plemiona zyskały rangi osobnych podrodziny, Musoniellinae i Thespinae, każda z dwoma plemionami^[7].

Do podrodziny należy około 65 opisanych gatunków^[8], sklasyfikowanych w 16 rodzajach i dwóch plemionach^[8]^[7]:

Oligonychini Saussure, 1892
- Pogonogasterina Beier, 1935
  - Carrikerella Hebard, 1921
  - Pogonogaster Rehn, 1918
  - Thesprotiella Giglio-Tos, 1915
- Oligonychina Saussure, 1892
  - Bistanta Anderson, 2018
  - Galapagia Scudder, 1893
  - Liguanea Rehn et Hebard, 1938
  - Oligonicella Giglio-Tos, 1915
  - Oligonyx Saussure, 1869
  - Piscomantis Rivera et Vergara-Cobián, 2017
  - Thesprotia Stal, 1877
Thespini Saussure, 1869
- Macromusonia Hebard, 1922
- Musonia Stal, 1877
- Musoniola Giglio-Tos, 1917
- Paramusonia Rehn, 1904
- Pseudomusonia Werner, 1909
- Thespis Serville, 1831

Według wyników analiz Riviery i Svensona z 2016 roku oraz Schwarza i Roya z 2019 roku Thespinae zajmują pozycję siostrzaną dla Musoniellinae, tworząc z nimi klad siostrzany dla Miobantiinae, z kolei klad tworzony przez te trzy podrodziny zajmuje pozycję siostrzaną dla kladu tworzonego przez Bantiinae i Pseudomiopteryginae^[7]^[1].

Przypisy

1 2 3 4 5 6 7 Julio Rivera, Gavin J. Svenson. The Neotropical ‘polymorphic earless praying mantises’ – part I: molecular phylogeny and revised higher-level systematics (Insecta: Mantodea, Acanthopoidea). „Systematic Entomology”. 41, s. 607–649, 2016.
↑ Henri de Saussure. Essai d’un système des Mantides. „Mittheilungen der Schweizerischen entomologischen Gesellschaft”. 3 (2), s. 49–73, 1869.
↑ Ermanno Giglio-Tos. Saggio di una nuova classificazione dei mantidi. „Bullettino della Società Entomologica Italiana”. 49, s. 50–87, 1919.
↑ AntonA. Handlirsch AntonA., Insecta 1, [w:] W.W. Kükenthal, T.T. Krumbach (red.), Handbuch der Zoologie 4 (1): Progoneata – Chilopoda – Insecta, Berlin: Walter de Gruyter & Co, 1930, s. 1–892 .
↑ MaxM. Beier MaxM., Blattopteroidea, Mantodea, [w:] H.G.H.G. Bronn (red.), Klassen und Ordnungen des Tierreichs. Fünfter Band: Arthropoda. III Abteilung: Insecta, wyd. Geest & Portig, Leipzig 1964, s. 849–970 .
↑ Reinhard Ehrmann: Mantodea – Gottesanbeterinnen der Welt. Münster: Natur und Tier Verlag GmbH, 2002.
1 2 3 Christian J. Schwarz, Roger Roy. The systematics of Mantodea revisited: an updated classification incorporating multiple data sources (Insecta: Dictyoptera). „Annales de la Société entomologique de France (N.S.)”. 55 (2), s. 101–196, 2019. DOI: 10.1080/00379271.2018.1556567.
1 2 Daniel Otte, Lauren Spearman, Martin B.D. Stiewe, David C. Eades: subfamily Thespinae. [w:] Mantodea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2024-01-28].

[rs16-1] 1 2 3 4 5 6 7 Julio Rivera, Gavin J. Svenson. The Neotropical ‘polymorphic earless praying mantises’ – part I: molecular phylogeny and revised higher-level systematics (Insecta: Mantodea, Acanthopoidea). „Systematic Entomology”. 41, s. 607–649, 2016.

[Saussure69-2] Henri de Saussure. Essai d’un système des Mantides. „Mittheilungen der Schweizerischen entomologischen Gesellschaft”. 3 (2), s. 49–73, 1869.

[gt19-3] Ermanno Giglio-Tos. Saggio di una nuova classificazione dei mantidi. „Bullettino della Società Entomologica Italiana”. 49, s. 50–87, 1919.

[Handlirsch-4] AntonA. Handlirsch AntonA., Insecta 1, [w:] W.W. Kükenthal, T.T. Krumbach (red.), Handbuch der Zoologie 4 (1): Progoneata – Chilopoda – Insecta, Berlin: Walter de Gruyter & Co, 1930, s. 1–892 .

[Beier64-5] MaxM. Beier MaxM., Blattopteroidea, Mantodea, [w:] H.G.H.G. Bronn (red.), Klassen und Ordnungen des Tierreichs. Fünfter Band: Arthropoda. III Abteilung: Insecta, wyd. Geest & Portig, Leipzig 1964, s. 849–970 .

[er02-6] Reinhard Ehrmann: Mantodea – Gottesanbeterinnen der Welt. Münster: Natur und Tier Verlag GmbH, 2002.

[SchwarzRoy-7] 1 2 3 Christian J. Schwarz, Roger Roy. The systematics of Mantodea revisited: an updated classification incorporating multiple data sources (Insecta: Dictyoptera). „Annales de la Société entomologique de France (N.S.)”. 55 (2), s. 101–196, 2019. DOI: 10.1080/00379271.2018.1556567.

[msf-8] 1 2 Daniel Otte, Lauren Spearman, Martin B.D. Stiewe, David C. Eades: subfamily Thespinae. [w:] Mantodea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2024-01-28].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]