Fairey Firefly
![]() | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Fairey Aviation Co. Ltd |
| Typ |
pokładowy samolot myśliwski i rozpoznawczy |
| Konstrukcja |
dolnopłat konstrukcji metalowej |
| Załoga |
2 (pilot i obserwator) |
| Historia | |
| Data oblotu |
22 grudnia 1941 |
| Lata produkcji |
1943–1956 |
| Wycofanie ze służby |
1958 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 × 12-cylindrowy silnik rzędowy Rolls-Royce Griffon IIB |
| Moc | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
13,56 m |
| Długość |
11,47 m |
| Wysokość |
4,74 m |
| Powierzchnia nośna |
30,47 m² |
| Masa | |
| Własna |
4048 kg |
| Startowa |
6481 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
513 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
9,7 m/s |
| Pułap |
8840 m |
| Zasięg |
2195 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 4 × działka Hispano-Suiza kal. 20 mm 8 × niekierowany pocisk rakietowy o masie 27,2 kg 2 × bomba o masie 226,5 kg lub, 2 × bomba o masie 453,6 kg (łączna masa bomb 900 kg) | |
| Użytkownicy | |
| Wielka Brytania | |
| Rzuty | |
![]() | |
Fairey Firefly – brytyjski pokładowy samolot myśliwski i rozpoznawczy, skonstruowany w 1941 roku w wytwórni Fairey Aviation Company.
Historia

Po zbudowaniu w wytwórni Fairey Aviation Co. Ltd. myśliwca pokładowego Fairey Fulmar w styczniu 1940 roku, przystąpiono do dalszych prac mających na celu uzyskanie lepszych osiągów. Sylwetkę samolotu zmodyfikowano oraz przystosowano do silnika rzędowego Rolls-Royce Griffon II o większej mocy. Ponadto samolot wyposażono w silniejsze uzbrojenie składające się z czterech działek kal. 20 mm, bomb i pocisków rakietowych. Prototyp tak zbudowanego dwumiejscowego samolotu myśliwsko-rozpoznawczego nazwano Fairey Firefly. Został on oblatany w dniu 22 grudnia 1941 roku. Podczas prób w locie prototyp potwierdził większość założeń konstruktorów, charakteryzował się dobrymi właściwościami pilotażowymi, a co szczególnie ważne, miał wystarczające osiągi.
Pod koniec 1942 roku prototyp przeszedł próby na pokładzie angielskiego lotniskowca HMS „Illustrious”, podczas których osiągnął prędkość maksymalną ponad 500 km/h. Również uzbrojenie zdało egzamin.
Po uzyskaniu zamówień złożonych przez lotnictwo brytyjskiej marynarki wojennej (Fleet Air Arm – FAA), 4 marca 1943 roku przystąpiono do produkcji seryjnej pierwszej wersji samolotu myśliwskiego Fairey Firefly F Mk I. Samoloty Firefly były produkowane w różnych wersjach i odmianach. W okresie II wojny światowej produkowano jeszcze wersje wyposażone w radar: FR – myśliwsko-rozpoznawcze i NF – myśliwców nocnych.
Produkcje seryjną samolotów zakończono 20 marca 1956 roku.
Wersje samolotu Fairey Firefly:
- F Mk I – wersja podstawowa pokładowego samolotu myśliwskiego
- F Mk IA – wersja podstawowa przystosowana do rozpoznania i wyposażona w radar ASH
- NF Mk I – wersja myśliwca nocnego wyposażona w radar AI Mk 10
- FR Mk I – wersja rozpoznawcza wyposażona w radar ASH
- NF Mk II – wersja samolotu myśliwskiego nocnego, wyposażona w radar AI Mk 10
- F Mk III – prototyp wyposażony w silnik Rolls-Royce Griffon 61
- F Mk IV – wersja myśliwska wyposażona w silnik Rolls-Royce Griffon 74 o mocy 2100 KM
- FR Mk IV – wersja rozpoznawcza wyposażona w silnik Rolls-Royce Griffon 74 o mocy 2100 KM
- NF Mk 5 – wersja myśliwca nocnego
- FR Mk 6 i AS 6 – wersje rozpoznawcze powojenne
- oraz wersje treningowe tych samolotów oznaczone literą T oraz do holowania celów oznaczone TT
Łącznie w latach 1943–1956 wyprodukowano we wszystkich wersjach 1702 samoloty Fairey Firefly.
Użycie w lotnictwie
Pierwsze egzemplarze samolotów Fairey Firefly F Mk I otrzymał 1770 dywizjon FAA 1 października 1943 roku, a następnym dywizjonem był sformowany w dniu 1 lutego 1944 roku 1771 Dywizjon. Dywizjon ten zaokrętowano na brytyjski lotniskowiec HMS „Indomitable”, będącego unowocześnionym i zmodyfikowanym lotniskowcem klasy HMS „Illustrious”. Dywizjony te wzięły udział w operacji „Mascot” – tropienia niemieckiego pancernika „Tirpitz” na wodach Norwegii.
Po II wojnie światowej samoloty Firefly wzięły jeszcze udział w wojnie koreańskiej stacjonując na lotniskowcach brytyjskich i australijskich. Ostatecznie zostały wycofane ze służby liniowej w 1958 roku.
W lutym 1955 roku indyjska marynarka zakupiła, pochodzące z nadwyżek sprzętowych, dwa samoloty Fairey Firefly Mk.I, w wersji zmodernizowanej pod kątem możliwości holowania rękawów służących do treningu strzeleckiego. W maju tego samego roku pozyskano kolejne trzy maszyny a w grudniu 1958 roku następne pięć ale tym razem w wersji Fairey Firefly Mk.IV. Samoloty weszły w skład 550 Dywizjonu[1].
Konstrukcja

Samolot Fairey Firefly F Mk I był dwumiejscowym pokładowym samolotem myśliwskim, dolnopłatem o konstrukcji metalowej. Podwozie klasyczne – chowane w locie. Napęd silnik rzędowy, śmigło trójłopatowe.
W kadłubie za silnikiem mieściła się kabina pilota, za nią znajdował się zbiornik paliwa o pojemności 664 dm³, dalej kabina obserwatora, w której za fotelem we wnęce przewidziano miejsce dla kamery fotograficznej F.24. W każdym skrzydle, przy kadłubie, między krawędzią natarcia a przednim dźwigarem, wnętrze zajmował zbiornik paliwa o pojemności 104,5 dm³; na zewnątrz wnęk podwozia wmontowano działka. Pod każdym skrzydłem na zamkach można było podwieszać 1 bombę i 4 niekierowane pociski rakietowe. W połowie rozpiętości prawego skrzydła w krawędzi natarcia umieszczono kamerę fotograficzną G.45.


