Perapion

Perapion
Wagner, 1907
Ilustracja
Perapion curtirostre
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Nadrodzina

ryjkowce

Rodzina

pędrusiowate

Podrodzina

Apioninae

Nadplemię

Apionitae

Plemię

Aplemonini

Rodzaj

Perapion

Typ nomenklatoryczny

Apion curtirostre Germar, 1817

Synonimy
  • Apion (Perapion) Wagner, 1907
  • Peripion Beguin-Billecocq, 1910
  • Parapion Bokor, 1923
  • Pexapion Schubert, 1959
Perapion violaceum
Perapion affine

Perapionrodzaj chrząszczy z rodziny pędrusiowatych i plemienia Aplemonini. Obejmuje 32 opisane gatunki.

Morfologia

Chrząszcze o ciele długości od 1,6 do 3,5 mm. Ubarwienie mają czarne, często z metalicznym połyskiem na pokrywach, rzadko z takim połyskiem na całym ciele, a w podrodzaju Hemiperapion z brązowym, rudym lub czerwonym wzorem[1].

Głowę cechują: płaskie do lekko sklepionego czoło z gęstym punktowaniem, niekiedy przechodzącym w rowki, okrągłe i co najwyżej nieznacznie wypukłe oczy, niskie i niedochodzące do połowy oczu kile podoczne oraz osadzone między 0,3 a 0,5 długości ryjka czułki o owalnych buławkach od 2 do 2,2 raza dłuższych niż szerokich. Ryjek jest prosty, w szczytowej części mocniej lśniący i zwężony, na spodzie opatrzony rowkami. Długość ryjka u samca wynosi od 0,15 do 1,15 długości przedplecza, a u samicy od 0,77 do 1,45 długości przedplecza[1].

Prawie walcowate do lekko stożkowatego przedplecze ma proste lub zaokrąglone boki, prostą krawędź tylną i głęboko punktowaną powierzchnię z krótkim dołkiem przedtarczkowym lancetowatego do bruzdowatego kształtu. Pokrywy są podługowato-owalne, owalne lub gruszkowate, o wykształconych barkach i zazwyczaj mocno zagłębionych rzędach. Wyrostek zapiersia jest krótki, trójkątny, guzkowaty i silnie obrzeżony. Odnóża mają niezmodyfikowane pazurki. Z wyjątkiem samców podrodzaju Rhaphidoplectron golenie są nieuzbrojone[1].

Odwłok ma pierwszy z widocznych sternitów 1,4 lub 1,8 raza dłuższy niż drugi, a piąty na tylnej krawędzi zaokrąglony u samicy i ścięty u samca. Genitalia samca mają tegmen z oddzielonymi pośrodkowym wcięciem płatami parameroidalnymi o kilku makroszczecinkach w części nasadowej i błoniastych, porośniętych mikroszczecinkami krawędziach. Głęboko wcięte prostegium ma parę ząbków wewnętrzno-bocznych. Spłaszczony i co najwyżej lekko zakrzywiony płat środkowy edeagusa (prącie) ma krótkie temony[1].

Ekologia i występowanie

Owady te są fitofagami rdestowatych. Do ich roślin żywicielskich należą emeksy, kandymy, rdesty, szczawie oraz przedstawiciele rodzaju Atraphaxis[1].

Ryjkowce te występują w krainach: nearktycznej, palearktycznej, etiopskiej[1] i orientalnej[2]. Do fauny europejskiej należy 10 gatunków[2]. W Polsce stwierdzono siedem z nich[3] (zobacz: pędrusiowate Polski).

Taksonomia

Takson ten wprowadzony został w 1907 roku przez Hansa Wagnera na łamach „Mitteilungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft” jako podrodzaj w obrębie rodzaju Apion[4]. Wyznaczenia Apion curtirostre gatunkiem typowym omawianego taksonu dokonał w 1931 roku Alphonse Hustache[5]. Do rangi osobnego rodzaju jako pierwszy wyniósł go David G. Kissinger w 1968 roku[6]. Zakres włączanych doń gatunków zmieniał się znacząco w ciągu XX wieku. Jego zawężenia i wprowadzenia podziału na podrodzaje dokonał w 1990 roku Miguel A. Alonso-Zarazaga[1].

Do rodzaju zalicza się 32 opisane gatunki, zgrupowanych w czterech podrodzajach[7]:

  • Perapion (Eroosapion) Ehret, 1994
  • Perapion (Hemiperapion) Wagner, 1930
    • Perapion altnemelicum (Bajtenov, 1973)
    • Perapion centrasiaticum (Bajtenov, 1981)
    • Perapion chioneum (Iablokoff-Khnzorian, 1957)
    • Perapion ehreti Legalov, 2000
    • Perapion emeljanovi Korotyaev, 1984
    • Perapion horvathi (Schilsky, 1901)
    • Perapion jacobsoni (Wagner, 1910)
    • Perapion terminassianae Legalov, 2000
  • Perapion (Perapion) Wagner, 1907
    • Perapion affine (W. Kirby, 1808)
    • Perapion albanicum (Formánek, 1925)
    • Perapion arenarium (Bajtenov, 1978)
    • Perapion barclayi Alonso-Zarazaga, 2011
    • Perapion connexum (Schilsky, 1902)
    • Perapion curtirostre (Germar, 1817)
    • Perapion dealbatum (Bajtenov, 1980)
    • Perapion eretzisrael Friedman et Freidberg, 2007
    • Perapion fallax (Wollaston, 1864)
    • Perapion hartmannianum (Wagner, 1910)
    • Perapion hydrolapathi (Marsham, 1802)
    • Perapion ilvense (Wagner, 1905)
    • Perapion jelineki (Bajtenov et Fremuth, 1981)
    • Perapion kuraense (Bajtenov, 1982)
    • Perapion marchicum (Herbst, 1797)
    • Perapion marseuli (Wencker, 1864)
    • Perapion myochroum (Schilsky, 1902)
    • Perapion oblongum (Gyllenhal, 1839)
    • Perapion violaceum (W. Kirby, 1808)
    • Perapion vulpecula (Schubert, 1940)
  • Perapion (Rhaphidoplectron) Alonso-Zarazaga, 1990
    • Perapion defensum (Faust, 1887)
    • Perapion himalayense Bhateja et Pajni, 1989
  • incertae sedis
    • Perapion antiquum (Gyllenhal, 1833)

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Miguel Ángel Alonso-Zarazaga. Revision of the supraspecific taxa in the Palaearctic Apionidae Schoenherr, 1823 (Coleoptera, Curculionoidea). 2. Subfamily Apioninae Schoenherr, 1823: introduction, keys and descriptions. „Graellsia”. 46, s. 19-156, 1990.
  2. 1 2 Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 7. Curculionoidea I, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2011, s. 150-152, ISBN 978-87-88757-93-4.
  3. B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowcowate prócz ryjkowców – Curculionioidea prócz Curculionidae.. „Katalog Fauny Polski”. 23 (18), 1992.
  4. Hans Wagner. Beitrag zur Kenntnis der südafrikanischen Apioniden. „Mitteilungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft”. 11, s. 259-265, 1907.
  5. Alphonse Hustache: Tableaux analytiques des Coléoptéres de la Faune Franco-Rhénane (France, Hollande, Belgique, Région rhénane, Valais). Famille LXXXIX. Curculionidae. Tribu: Apioninae. Toulouse: Publications des Miscellanea Entomologica, 1931, s. 19.
  6. David G. Kissinger: Curculionidae subfamily Apioninae of North and Central America with reviews of the World Genera of Apioninae and World subgenera of Apion Herbst (Coleoptera. South Lancaster, Massachusetts: Taxonomic Publication, 1968, s. 20.
  7. genus Perapion Wagner, 1907. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2025-01-08].