Psalm 106

Psalm 106
ilustracja
Początek Psalmu 106. w „Psałterzu z St Albans”, ok. 1123
Tematyka

religijna

Typ utworu

psalm biblijny

Data powstania

między XI a III w. p.n.e.

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Palestyna

Język

hebrajski

Data wydania

p.n.e.

poprzednia
Psalm 105		 następna
Psalm 107

Psalm 106 – jeden z utworów zgromadzonych w biblijnej Księdze Psalmów. W systemie numeracji stosowanym w greckiej Septuagincie i łacińskiej Wulgacie psalm ten jest psalmem 105.

Psalm ten identyfikuje się również często przez łaciński incipit Confitemini Domino, quoniam bonus[1]. Utwór liczy 48 wersetów.

Tekst psalmu i jego interpretacja

Psalm 106 wraz z poprzedzającym go Psalmem 105 są jakby antytetycznym dyptykiem, w Psalmie 105 ukazane jest potężne działanie Jahwe, w 106 grzeszność człowieka[2]. Prawdopodobnie początkowo oba psalmy stanowiły część mniejszego zbioru wraz z psalmami: 107, 111–118, 135–136 oraz 146–150 (psałterz Hallelu)[3]. Oba też mają wymowę podobną do Psalmu 78, który przez autorów natchnionych określony został jako „pieśń pouczająca” (hebr. ‏מַשְׂכִּיל‎)[4]. Dzięki refleksji nad zbawczą historią narodu wybranego, inspirowanej Księgą Powtórzonego Prawa i Księgą Liczb, Izrael pobudzony zostaje do pokuty, oskarża się przed Bogiem z grzechów zbiorowych. Psalm nie posiada superskrypcji określającej zalecenia dotyczące wykonania czy autorstwo. Wersety 1–5 oraz 48 pełnią funkcję swego rodzaju ramy liturgicznej dla historycznego psalmu[5][6].

W Psalmie 106 siedmiokrotnie wymienione zostaje imię Jahwe (hebr. ‏יהוה‎; w. 1, 4, 25, 34, 40, 47 i 48)[7].

Redaktorzy polskich wydań Biblii opatrzyli Psalm 106 następującymi nagłówkami sugerującymi jego interpretację: niewierność ludu wybranego (Biblia poznańska), niewdzięczność ludu wybranego (Biblia Tysiąclecia), spowiedź narodowa (Biblia jerozolimska)[5][6][7].

Trzon psalmu stanowi przywołanie kolejnych ciągłych grzechów społeczności sprzeniewierzającej się Bogu[6].

Wersety Wydarzenie/grzech Odwołanie w Biblii
Ps 106,7–11 szemranie nad Morzem Czerwonym: chcą służyć Egipcjanom, a nie umierać na pustyni Wj 14,10-12
Ps 106,14 szemranie z głodu na pustyni Sin Wj 16,1–3
Ps 106,16–18 bunt przeciw Mojżeszowi i Aaronowi pod wodzą Koracha Wj 16,1–3; Lb 16,1–16
Ps 106,19–20 ulanie złotego cielca pod Horebem Wj 32,1–10; Pwt 9,12–20
Ps 106,24–25 wzgardzenie Ziemią Obiecaną Lb 13,25–14,4
Ps 106,28 uczestnictwo w kulcie Baala w pobliżu góry Peor, w Moabie Lb 25,1–4
Ps 106,32 szemranie z pragnienia w Meriba (Refidim) Wj 17,1–7; Lb 20,1–13
Ps 106,37–39 składanie dzieci w ofierze na cześć Molocha w Tofet Pwt 32,17; 2 Krl 16,3; Ba 4,7

W wersecie 48 znajduje się doksologia kończąca „czwartą księgę” zbioru[5]. Septuaginta umieszcza kończącą Psalm 106 aklamację Alleluja na początku „piątej księgi”, w pierwszym wersecie Psalmu 107[8].

Użycie w liturgii chrześcijańskiej

W rzymskiej liturgii godzin zreformowanej po soborze watykańskim II Psalm 106 odmawiany jest w Godzinie czytań w sobotę drugiego tygodnia brewiarza z trzema własnymi antyfonami, ale poza okresem zwykłym. W nagłówku redaktorzy zasugerowali interpretację: „Niewdzięczność ludu wybranego”. Jako krótki komentarz kursywą zacytowany został Pierwszy List do Koryntian: „Spisane to zostało ku pouczeniu nas, których dosięga kres czasów” (1 Kor 10,11)[9][10].

Przypisy

  1. ↑ Jan Kochanowski: Psałterz Dawidów. [dostęp 2025-03-23].
  2. ↑ Gianfranco Ravasi: Księga czwarta (Ps 90–106) i piąta (Ps 107–150). W: William R. Farmer (red.), Waldemar Chrostowski (red): Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek. Wyd. 2. Warszawa: Verbinum, 2001, s. 752–753. ISBN 83-7192-122-5.
  3. ↑ Wstęp do Księgi Psalmów. W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 699-700. ISBN 83-7014-519-1.
  4. ↑ Psalm 78(77). W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 777-781. ISBN 83-7014-519-1.
  5. 1 2 3 Psalm 106(105). W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 806-808. ISBN 83-7014-519-1.
  6. 1 2 3 Augustyn Jankowski (tłum), Lech Stachowiak (tłum.): Psalm 106 (Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003). biblia.deon.pl. [dostęp 2025-04-03].
  7. 1 2 Michał Stolarczyk (tłum.): 106. W: Pismo Święte Stary i Nowy Testament w przekładzie z języków oryginalnych. Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha, 2004, s. 780-782. ISBN 83-7015-663-0.
  8. ↑ 107. W: Remigiusz Popowski: Biblia pierwszego Kościoła. Warszawa: Vocatio, 2017, s. 792. ISBN 978-83-7829-235-7.
  9. ↑ Liturgia godzin zakonów franciszkańskich w Polsce. T. 1, Okres Adwentu, okres Narodzenia Pańskiego. Wrocław: Franciszkańskie Wydawnictwo św. Antoniego, 2013, s. 719–722. ISBN 978-83-63084-17-2.
  10. ↑ Liturgia godzin zakonów franciszkańskich w Polsce. T. 2, Okres Wielkiego Postu, Okres Wielkanocny. Wrocław: Franciszkańskie Wydawnictwo św. Antoniego, 2013, s. 1025–1028. ISBN 978-83-63084-19-6.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.