Psalm 141

Psalm 141
Ilustracja
Psalm 141, Psałterz Eleonory Akwitańskiej, ok. 1185
Autor

przypisywany Dawidowi

Tematyka

religijna

Typ utworu

psalm biblijny

Data powstania

między XI a III w. p.n.e.

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Palestyna

Język

hebrajski

Data wydania

p.n.e.

poprzednia
Psalm 140		 następna
Psalm 142

Psalm 141 – jeden z utworów zgromadzonych w biblijnej Księdze Psalmów. W systemie numeracji stosowanym w greckiej Septuagincie i łacińskiej Wulgacie psalm ten jest Psalmem 140.

Tradycyjnie w języku łacińskim identyfikowany przez incipit Domine clamavi ad te exaudi me[1].

Tekst i jego interpretacja

Utwór zaliczany jest do grupy psalmów błagania indywidualnego, a więc stanowi osobistą modlitwę, wyraz wiary i ufności w pomoc Bożą w konkretnej sytuacji życiowej[2]. Biblia Tysiąclecia klasyfikuje go jako lamentację z akcentami dydaktycznymi[3]. Tekst hebrajski określa Psalm 141 jako należący do utworów przypisywanych królowi Dawidowi[a]. Psalm liczy 10 wersetów[4].

Podmiot zwraca się z wezwaniem do Boga. Wyraża gotowość wytrwałej modlitwy, którą przyrównuje do kadzidła i świątynnej ofiary wieczornej (w. 1–2). Wyraża pragnienie zachowania czystości religijnej w słowie i czynie. Wzbrania się od kontaktów ze złymi osobami, jest w stanie znieść karcenie ze strony osób sprawiedliwych. Pragnie modlitwy nieustannej (w. 3–5). Przedstawia się w dobrym świetle i wyraża pragnienie unicestwienia złych, prześladowców (w. 5–7). Usilnie wzywa pomocy Boga, który jest jego ucieczką. Ponawia apel o ukaranie prześladowców (w. 8–10)[4].

Przypisy w Biblii Tysiąclecia charakteryzują oryginalny tekst hebrajski jako skażony, momentami trudny do zinterpretowania (przetłumaczenia)[3]. Trzykrotnie wymienione zostaje imię Jahwe (hebr. ‏יהוה‎; w. 1, 3 oraz 8)[5].

Użycie w liturgii chrześcijańskiej

W obrządku bizantyjskim psalm 140 rozpoczyna lucernarium[6]. Tę część nieszporów bizantyjskich określa się czasami od greckiego incipitu tego psalmu Κύριε κέκραξα czyli Гóсподи воззвáхъ (w języku cerkiewnosłowiańskim)[7].

W tradycyjnym rzymskim oficjum psalm ten jest śpiewany lub odmawiany w nieszporach piątkowych (jako czwarty), zarówno w wersji sprzed reform Piusa X[8] jak i w wersji po reformie brewiarza[9]. W obrządku monastycznym psalm znajduje się w nieszporach czwartkowych[10].

Werset wyjęty z tego psalmu Dirigatur Domine oratio mea wraz z odpowiedzią Sicut incensum in conspectu tuo (Niech moja modlitwa będzie stale przed Tobą jak kadzidło; wzniesienie rąk moich - jak ofiara wieczorna! Ps 141,2) znajduje się według tradycyjnego układu brewiarza rzymskiego w nieszporach niedzielnych oraz ferialnych (powszednich) codziennie z wyjątkiem soboty[8][9].

W rzymskiej liturgii godzin w wersji zreformowanej po soborze watykańskim II Psalm 141 (w Wulgacie 140) odmawiany jest w I Nieszporach niedzieli pierwszego tygodnia. W nagłówku psalm określony został jako „Modlitwa w niebezpieczeństwie”. Redaktorzy jako komentarz sugerują cytat-odniesienie z Ap 8,4 o modlitwach świętych jako dymie kadzideł w liturgii niebiańskiej[11].

Uwagi

  1. ↑ Por. Ps 141,1.

Przypisy

  1. ↑ Psalmus 141 (Nova Vulgata. Bibliorum Sacrorum Editio). Vatican Internet Sites. [dostęp 2025-02-22]. (łac.).
  2. ↑ Wstęp do Księgi Psalmów. W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 700. ISBN 83-7014-519-1.
  3. 1 2 Augustyn Jankowski (tłum), Lech Stachowiak (tłum.): Psalm 141 (Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003). biblia.deon.pl. [dostęp 2025-02-22].
  4. 1 2 Psalm 141(140). W: Biblia Jerozolimska. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006, s. 838-839. ISBN 83-7014-519-1.
  5. ↑ Psalm 141. W: Pismo Święte Stary i Nowy Testament w przekładzie z języków oryginalnych. Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha, 2004, s. 816. ISBN 83-7015-663-0.
  6. ↑ E. Mercenier, F. Paris, La prière des églises de rite byzantin. I: L’office divin, la liturgie, les sacrements, wyd. 2, Monastère de Chevetogne, 1948, XL+471.
  7. ↑ Кристина Дяблова, Кристина Дяблова Стихиры на «Господи, воззвах» Великой вечерни древнерусской службы Преображения: вопросы эволюции микроцикла и его вербально-певческой топики, „Fontes Slaviae Orthodoxae”, 2 (2), 2018, s. 127–142, DOI: 10.31648/fso.5102, ISSN 2544-6584 [dostęp 2025-02-28] (ros.).
  8. 1 2 Breviarium Romanum. Editio quinta post typicam. Pars autumnalis, Ratisbonae–Neo Eboraci–Cincinnati: Pustet, 1893.
  9. 1 2 Antiphonale Sanctae Romanae Ecclesiae pro diurnis horis Ss. D. N. Pii X. Pontificis Maximi jussu restitutum et editum, Romae: Typis Polyglottis Vaticanis, 1912, XVII+776+[221]+98*+48.
  10. ↑ Sarthe Kloster Solesmes (red.), Antiphonale monasticum: pro diurnis horis ; juxta vota rr. dd. abbatum congregationum confoederatarum ordinis Sancti Benedicti a Solesmensibus monachis restitutum, wyd. [Nachdr. d. Ausg.] Tournai, Desclée 1934, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 2011, ISBN 978-2-85274-173-7 [dostęp 2025-01-02].
  11. ↑ Liturgia godzin zakonów franciszkańskich w Polsce. T. 1, Okres Adwentu, okres Narodzenia Pańskiego. Wrocław: Franciszkańskie Wydawnictwo św. Antoniego, 2013, s. 569-570. ISBN 978-83-63084-17-2.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.