Stary Waliszów

Stary Waliszów
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wawrzyńca w Starym Waliszowie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Bystrzyca Kłodzka

Wysokość

320-390[1] m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

626[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-511[3]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0851637

Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Ziemia50°19′16″N 16°41′19″E/50,321111 16,688611[4]
Strona internetowa

Stary Waliszów (niem. Alt Waltersdorf[5]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka[6][7], na północny wschód od Bystrzycy Kłodzkiej, na styku: Rowu Górnej Nysy, Krowiarek i Wysoczyzny Idzikowa, na wysokości około 320–390 m n.p.m.[1]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.

W latach 1945–1954 Stary Waliszów był siedzibą gminy Stary Waliszów[1].

Nazwa

W roku 1269 miejscowość figurowała pod nazwą Villa Watheri, od roku 1337 nazywała się Waltersdorf, a od roku 1403 Alt Waltersdorf[1]. 12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Stary Waliszów[5].

Integralne części wsi Stary Waliszów[6][7]
SIMCNazwaRodzaj
0851643Mszaniecprzysiółek

Historia

Stary Waliszów powstał w XIII w., a pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1269 r.[8] Na przełomie XV i XVI w. wydobywano tu rudę żelaza, przerabianą w kuźnicy położonej na pobliskiej górze Żeleźniak[8]. W 1604 r. wydobywano tu węgiel kamienny[8]. Henryk Degner von Degenheimb (zm. przed 1668), pułkownika wojsk cesarskich w 1653 kupił majątki Wojbórz i Stary Waliszów od Katarzyny baronowej von Traun. Jego synem był Johann Lorenz (Jan Wawrzyniec), rotmistrz wojsk cesarskich[9]. W XIX w. w miejscowości istniało: sześć młynów wodnych, dwie cegielnie, dwie gorzelnie, tartak i olejarnia[8]. Po 1945 r. Stary Waliszów pozostał dużą i dobrze rozwiniętą wsią rolniczą[1].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[10]:

Inne zabytki:

  • późnobarokowa kolumna Trójcy Świętej[8],
  • dwór von Panwitzów (nr 91) z XVI wieku, przebudowany w XVIII i XIX wieku, obecnie mieści się w nim ośrodek zdrowia i biblioteka[8].

Szlaki turystyczne

Przez Stary Waliszów przechodzi szlak turystyczny czarny szlak turystyczny na trasie: Bystrzyca Kłodzka – Stary Waliszów – Romanowo – Ołdrzychowice Kłodzkie – Rogówek – Droszków – Przełęcz Leszczynowa – Chwalisław – Złoty Stok[1].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 309–313. ISBN 83-7005-341-6.
  2. ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1204 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 130100
  5. 1 2 Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  6. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. 1 2 GUS. Rejestr TERYT.
  8. 1 2 3 4 5 6 7 Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 443, 444. ISBN 978-83-89188-95-3.
  9. ↑ Roman Sękowski (1931-2023): Herbarz szlachty śląskiej: informator genealogiczno-heraldyczny.. T. T. 2 D-G. Opole: Fundacja „Zamek Chudów” ; Videograf II, 2003, s. 19.
  10. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2025-04-26].
  11. ↑ Adam Bałabuch, Stanisław Chomiak, Marek Korgul, Wiesław Mróz, Stanisław Szupieńko, Sławomir Wiśniewski, Jan Zyzak: Diecezja Świdnicka. Schematyzm. Świdnica: Świdnicka Kuria Biskupia, 2005. ISBN 83-921533-0-8.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.