Usain Bolt

lekkoatletyka
Usain Bolt
Ilustracja
Usain Bolt (2016)
Data i miejsce urodzenia

21 sierpnia 1986
Sherwood Content

Wzrost

195 cm[1]

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Jamajka
Igrzyska olimpijskie
złoto Pekin 2008 bieg na 100 m
złoto Pekin 2008 bieg na 200 m
złoto Londyn 2012 bieg na 100 m
złoto Londyn 2012 bieg na 200 m
złoto Londyn 2012 sztafeta 4 × 100 m
złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 100 m
złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 200 m
złoto Rio de Janeiro 2016 sztafeta 4 × 100 m
Mistrzostwa świata
złotoBerlin 2009bieg na 100 m
złotoBerlin 2009bieg na 200 m
złotoBerlin 2009sztafeta 4 × 100 m
złotoDaegu 2011bieg na 200 m
złotoDaegu 2011sztafeta 4 × 100 m
złotoMoskwa 2013bieg na 100 m
złotoMoskwa 2013bieg na 200 m
złotoMoskwa 2013sztafeta 4 × 100 m
złotoPekin 2015bieg na 100 m
złotoPekin 2015bieg na 200 m
złotoPekin 2015sztafeta 4 × 100 m
srebroOsaka 2007bieg na 200 m
srebroOsaka 2007sztafeta 4 × 100 m
brązLondyn 2017bieg na 100 m
IAAF World Relays
srebro Nassau 2015 sztafeta 4 × 100 m
Odznaczenia
Order Jamajki Order of Distinction (Jamajka)
Usain Bolt reprezentujący Jamajkę podczas eliminacji do biegu na 100 m mężczyzn podczas 14. Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce w Moskwie, w Rosji.

Usain St. Leo Bolt (ur. 21 sierpnia 1986 w Sherwood Content, Trelawny) – jamajski lekkoatleta, sprinter, ośmiokrotny mistrz olimpijski z Pekinu, Londynu oraz Rio de Janeiro, jedenastokrotny mistrz, dwukrotny wicemistrz oraz brązowy medalista mistrzostw świata. Aktualny rekordzista świata w sprincie na dystansie 100 i 200 m (rekord pobił na Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce w 2009 roku, które odbyły się w Berlinie). Mierzy 195 cm wzrostu, waży około 94 kg[1]. Dzięki swoim osiągnięciom i dominacji w rywalizacji sprinterskiej jest powszechnie uważany za najlepszego sprintera w historii[2][3][4][5][6][7][8]. Jest nazywany Błyskawica[9].

Życiorys

Po raz pierwszy w karierze na igrzyskach olimpijskich wystąpił w Atenach (2004), wówczas odpadł w eliminacjach biegu na 200 m[10].

16 sierpnia 2008 podczas letnich igrzysk olimpijskich w Pekinie ustanowił nowy rekord świata w biegu na 100 m (9,69 s), poprawiając swój dotychczasowy najlepszy rezultat (9,72 s). W biegu tym, rozegranym w bezwietrznych warunkach, niezagrożony ze strony przeciwników (drugiego na mecie Richarda Thompsona pokonał o 0,20 s), zwolnił na ostatnich kilkunastu metrach i podniósł w geście zwycięstwa ręce.

Cztery dni później zdobył drugie olimpijskie złoto. W finałowym biegu na 200 m pobił rekord Michaela Johnsona o 0,02 s, osiągając czas 19,30 s z przeciwnym wiatrem – 0,9 m/s oraz czasem reakcji startowej 0,182 s, pokonując tym samym Shawna Crawforda o 0,66 s i Waltera Dixa o 0,68 s. Churandy Martina oraz Wallace Spearmon zostali w tym biegu zdyskwalifikowani.

Trzeci złoty medal olimpijski zdobył w sztafecie 4 × 100 m. Drużyna Jamajki w składzie Michael Frater, Nesta Carter, Usain Bolt, Asafa Powell ustanowiła nowy rekord świata – 37,10 s. W styczniu 2017 roku MKOl poinformował o dyskwalifikacji sztafety jamajskiej, ponieważ po ponownym przeanalizowaniu próbek Carter uzyskał pozytywny wynik kontroli antydopingowej[11].

Podczas mityngu Golden League w Brukseli 5 września 2008 uzyskał w deszczowych warunkach najlepszy w historii biegu na 100 m mężczyzn wynik pod wiatr: 9,77 s przy -1,3 m/s. Tym samym w 2008 roku przebiegł dystans 100 m poniżej 10 sekund aż 10-krotnie, a 200 m poniżej 20 sekund 6-krotnie.

16 sierpnia 2009 na mistrzostwach świata w Berlinie, w czasie reakcji startowej 0,146, poprawił rekord świata w biegu na 100 m na 9,58 s. W tym biegu na najszybszym odcinku 60–80 m pobiegł z prędkością 44,72 km/h.

20 sierpnia 2009 został mistrzem świata w biegu na 200 m. Bolt przebiegł ten dystans w czasie 19,19 s, bijąc własny rekord świata o 0,11 s. Pierwsze 100 m dystansu pokonał w czasie 9,92 s (0–50 m w 5,6 s; 50–100 m w 4,32 s), czyli o 0,20 s szybciej od najszybszego biegu Michaela Johnsona, natomiast drugie 100 m pokonał w czasie 9,27 s (100–150 m w 4,52 s; 150–200 m w 4,75 s) czyli o 0,07 s wolniej. Reakcja startowa w tym biegu wyniosła 0,133 s.

W 2010 roku Bolt odmówił udziału w zawodach w Londynie ze względu na niekorzystne regulacje podatkowe, które pozbawiłyby go większości honorarium[12][13].

Po pierwszym od dwóch lat przegranym biegu (z Amerykaninen Tysonem Gayem na mityngu w Sztokholmie) Bolt ogłosił przedwczesne zakończenie sezonu z powodu kontuzji pleców[14].

W 2011 roku na mistrzostwach świata w Daegu, Bolt został zdyskwalifikowany w biegu na 100 m za falstart. Było to równoznaczne z utratą tytułu Mistrza Świata (tytuł ten zdobył jego rodak – Yohan Blake). W biegu na 200 m zdobył złoty medal, z wynikiem 19,40 s. Dwa dni później zdobył złoty medal w sztafecie 4 × 100 m, a reprezentacja Jamajki pobiła rekord świata wynikiem 37,04 s.

W sezonie 2014 Bolt z powodu kontuzji[15] wystąpił jedynie w trzech zawodach: razem z kolegami z reprezentacji zdobył złoto w sztafecie 4 x 100 metrów na igrzyskach Wspólnoty Narodów[16], zwyciężył w biegu na 100 metrów rozegranym na Copacabanie[17] oraz triumfował na tym samym dystansie podczas rozegranego w Warszawie memoriału Kamili Skolimowskiej[18].

Pięciokrotny (2008, 2009, 2011, 2012 i 2013) laureat plebiscytu na lekkoatletę roku – IAAF World Athlete of the Year[19][20][21][22].

W Londynie poprawił o 0,06 s rekord olimpijski w biegu na 100 m na 9,63 s.

Zwycięzca łącznej punktacji Diamentowej Ligi 2012 w biegu na 100 metrów[23].

We wrześniu 2013 ogłosił, że planuje zakończyć karierę po igrzyskach w 2016[24][25]. Jednakże później, w lipcu 2017 zdecydował, że jego ostatnimi zawodami będą Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2017 w Londynie[26][27]. Postanowił zrezygnować z bronienia tytułu w biegu na 200 metrów. Ostatecznie wywalczył brąz na 100 m, natomiast z powodu skurczu mięśnia udowego nie ukończył sztafety 4x100 metrów. Po tych startach potwierdził, że definitywnie skończył karierę.

W lipcu 2018 zgłosił się na sześciotygodniowe testy do australijskiego A-ligowego klubu piłkarskiego Central Coast Mariners[28]. W drużynie zagrał w 12 spotkaniach, zdobył 3 bramki i zaliczył 2 asysty, po czym wycofał się z dalszej gry.

Sukcesy

Rok Zawody Miasto Miejsce Konkurencja Czas [s]
2002 Mistrzostwa świata juniorów Jamajka Kingston Bieg na 200 m 20,61
2002 Mistrzostwa świata juniorów Jamajka Kingston Sztafeta 4 × 100 m 39,15
2002 Mistrzostwa świata juniorów Jamajka Kingston Sztafeta 4 × 400 m 3:04,06 min
2003 Mistrzostwa świata juniorów młodszych Kanada Sherbrooke Bieg na 200 m 20,40
2006 Światowy Finał IAAF Niemcy Stuttgart Bieg na 200 m 20,10
2006 Puchar Świata Grecja Ateny Bieg na 200 m 19,96
2007 Mistrzostwa świata Japonia Osaka Bieg na 200 m 19,91
2007 Mistrzostwa świata Japonia Osaka Sztafeta 4 × 100 m 37,89
2008 Letnie igrzyska olimpijskie Pekin Bieg na 100 m 9,69
2008 Letnie igrzyska olimpijskie Pekin Bieg na 200 m 19,30
2008 Letnie igrzyska olimpijskie Pekin DSQ Sztafeta 4 × 100 m 37,10
2009 Mistrzostwa świata Niemcy Berlin Bieg na 100 m 9,58
2009 Mistrzostwa świata Niemcy Berlin Bieg na 200 m 19,19
2009 Mistrzostwa świata Niemcy Berlin Sztafeta 4 × 100 m 37,31
2009 Światowy Finał IAAF Grecja Saloniki Bieg na 200 m 19,68
2011 Mistrzostwa świata Korea Południowa Daegu Bieg na 200 m 19,40
2011 Mistrzostwa świata Korea Południowa Daegu Sztafeta 4 × 100 m 37,04
2012 Letnie igrzyska olimpijskie Wielka Brytania Londyn Bieg na 100 m 9,63
2012 Letnie igrzyska olimpijskie Wielka Brytania Londyn Bieg na 200 m 19,32
2012 Letnie igrzyska olimpijskie Wielka Brytania Londyn Sztafeta 4 × 100 m 36,84
2013 Mistrzostwa świata Rosja Moskwa Bieg na 100 m 9,77
2013 Mistrzostwa świata Rosja Moskwa Bieg na 200 m 19,66
2013 Mistrzostwa świata Rosja Moskwa Sztafeta 4 × 100 m 37,36
2014 Igrzyska Wspólnoty Narodów Szkocja Glasgow Sztafeta 4 × 100 m 37,58
2015 IAAF World Relays Bahamy Nassau Sztafeta 4 × 100 m 37,68
2015 Mistrzostwa świata Pekin Bieg na 100 m 9,79
2015 Mistrzostwa świata Pekin Bieg na 200 m 19,55
2015 Mistrzostwa świata Pekin Sztafeta 4 x 100 m 37,36
2016 Letnie igrzyska olimpijskie Brazylia Rio de Janeiro Bieg na 100 m 9,81
2016 Letnie igrzyska olimpijskie Brazylia Rio de Janeiro Bieg na 200 m 19,78
2016 Letnie igrzyska olimpijskie Brazylia Rio de Janeiro Sztafeta 4 × 100 m 37,27
2017 Mistrzostwa świata Wielka Brytania Londyn Bieg na 100 m 9,95

Rekordy życiowe

Konkurencja Data Miejsce Czas [s] Wiatr
Bieg na 100 metrów 16 sierpnia 2009 Niemcy Berlin 9,58 +0,9 m/s
Bieg na 150 metrów 17 maja 2009 Wielka Brytania Manchester 14,35 +1,1 m/s
Bieg na 200 metrów 20 sierpnia 2009 Niemcy Berlin 19,19 -0,3 m/s
Bieg na 300 metrów 27 maja 2010 Czechy Ostrawa 30,97
Bieg na 400 metrów 5 maja 2007 Jamajka Kingston 45,28

Najlepsze wyniki w sezonie

Bieg na 100 metrów

Rok Wiek Czas [s] Miejsce Data Wynik na świecie
200721 lat10,03Grecja Retimno18 lipca12.
200822 lata9,69 Pekin16 sierpnia1.
200923 lata9,58Niemcy Berlin16 sierpnia1.
201024 lata9,82Szwajcaria Lozanna8 lipca3.[29]
201125 lat9,76Belgia Bruksela16 września1.
201226 lat9,63Wielka Brytania Londyn5 sierpnia1.
2013[30]27 lat9,77Rosja Moskwa11 sierpnia1.
2014[31]28 lat9,98Polska Warszawa23 sierpnia15.
201529 lat9,79 Pekin23 sierpnia2.
201630 lat9,81Brazylia Rio de Janeiro14 sierpnia2.[32]

Bieg na 200 metrów

Rok Wiek Czas [s] Miejsce Data Wynik na świecie
200216 lat20,58Jamajka Kingston18 lipca60.
200317 lat20,13Barbados Bridgetown20 lipca9.
200418 lat19,93Bermudy Hamilton11 kwietnia2.
200519 lat19,99Wielka Brytania Londyn22 lipca3.
200620 lat19,88Szwajcaria Lozanna11 lipca4.
200721 lat19,75Jamajka Kingston24 czerwca3.
200822 lata19,30 Pekin20 sierpnia1.
200923 lata19,19Niemcy Berlin20 sierpnia1.
201024 lata19,56Jamajka Kingston1 maja1.
201125 lat19,40Korea Południowa Daegu3 września2.
201226 lat19,32Wielka Brytania Londyn9 sierpnia1.
2013[33]27 lat19,66Rosja Moskwa17 sierpnia1.
201529 lat19,55 Pekin27 sierpnia1.
201630 lat19,78Brazylia Rio de Janeiro17 sierpnia
18 sierpnia
3.[34]

Odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 Profile. usainbolt.com. [dostęp 2013-09-07]. (ang.).
  2. Bolt's tender Olympic goodbye the perfect ending for sprinting's greatest [online], theguardian.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  3. Bolt completes triple-triple, proves he’s greatest sprinter of all time [online], newsobserver.com [dostęp 2019-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-03] (ang.).
  4. Usain Bolt wins gold in his LAST Olympic race: He cements his legacy as the greatest sprinter in history as he makes it nine gold medals out of nine with 4x100m relay victory [online], dailymail.co.uk [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  5. Usain Bolt is the best of all time says Michael Johnson [online], bbc.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  6. Is Usain Bolt the greatest athlete of all time? That’s not what the numbers say [online], theconversation.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  7. The Dominant 20: Breaking down the fastest man in the world [online], espn.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  8. Rio 2016. Usain Bolt. Największy sprinter wszech czasów [online], sport.pl [dostęp 2019-04-10] (pol.).
  9. Usain Bolt, Shaun Custis: 9.58 – Autobiografia najszybszego człowieka na świecie. Kraków: Wydawnictwo Sine Qua Non, 2013, s. 59. ISBN 978-83-7924-055-5.
  10. Usain Bolt. olympedia.org. [dostęp 2024-04-06]. (ang.).
  11. Carter na dopingu! Sztafeta Jamajki z Boltem straciła złoty medal olimpijski z Pekinu. 2017-01-25. [dostęp 2017-01-27].
  12. Usain Bolt snubs London meeting over tax laws. [dostęp 2012-11-26]. (ang.).
  13. Bolt to skip meet, cites British tax. [dostęp 2012-11-26]. (ang.).
  14. Bolt ends season – lower back injury. iaaf.org. [dostęp 2010-08-10]. (ang.).
  15. Kontuzja Bolta. Czeka go przerwa w startach [online], sport.tvp.pl [dostęp 2014-12-28] (pol.).
  16. Usain Bolt: Glasgow 2014 gold for Jamaica in 4x100m relay [online], BBC Sport [dostęp 2014-12-28] (ang.).
  17. Usain Bolt wygrał na brazylijskiej plaży (wideo) [online], SportoweFakty.pl [dostęp 2014-12-28] (pol.).
  18. Memoriał Kamili Skolimowskiej: Rekord świata Usaina Bolta, świetny wynik Pawła Fajdka [online], SportoweFakty.pl [dostęp 2014-12-28] (pol.).
  19. Bolt and Pearson are World Athletes of the Year – 2011 World Athletics Gala [online], iaaf.org [dostęp 2011-11-12] (ang.).
  20. IAAF: Usain Bolt i Sally Pearson najlepszymi lekkoatletami roku. Sport.pl. [dostęp 2011-11-12]. (pol.).
  21. Usain Bolt and Allyson Felix win IAAF awards [online], straitstimes.com [dostęp 2012-11-24] (ang.).
  22. Bolt and Fraser-Pryce are crowned 2013 Athletes of the Year [online], iaaf.org [dostęp 2014-02-06] (ang.).
  23. Zdobywcy diamentów w 2012 [online], Oficjalny portal Polskiego Związku Lekkiej Atletyki [dostęp 2012-09-08] (pol.).
  24. Raf Casert: Usain Bolt planning to retire after 2016 Olympics. ctvnews.ca, 2013-09-04. [dostęp 2013-09-07]. (ang.).
  25. Спринтер Усэйн Болт заявил, что планирует завершить карьеру в 2016 году. ruvr.ru, 2013-09-04. [dostęp 2013-09-07]. (ros.).
  26. Eurozet Sp., Usain Bolt potwierdził start w tegorocznych MŚ [online], Lekkoatletyczne MŚ 2017: Usain Bolt potwierdził swój start [dostęp 2017-07-27] (pol.).
  27. W Londynie Bolt pobiegnie na 100 m i w sztafecie 4x100, „PrzegladSportowy.pl” [dostęp 2017-07-27] (pol.).
  28. Australian Associated Press, Usain Bolt set for trial in Australia's A-League with Central Coast Mariners [online], the Guardian, 16 lipca 2018 [dostęp 2018-07-18] (ang.).
  29. Taki sam rezultat zanotował w tym sezonie Asafa Powell
  30. 2013 World Top 20: Men 100 m [online], tilastopaja.org [dostęp 2014-11-17] (ang.).
  31. 2014 World Top 20: Men 100 m [online], tilastopaja.org [dostęp 2014-11-17] (ang.).
  32. 100 Metres - men - senior outdoor - 2016. IAAF. [dostęp 2017-01-27]. (ang.).
  33. 2013 World Top 20: Men 200 m [online], tilastopaja.org [dostęp 2014-11-17] (ang.).
  34. 200 Metres - men - senior outdoor - 2016. IAAF. [dostęp 2017-01-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne