Vanwall Special

Vanwall Special, także Cooper T30 – samochód Formuły 1 zaprojektowany przez Owena Maddocka i zbudowany przez Cooper Car Company dla zespołu Vandervell (Vanwall)^[1]. Pierwszy samochód Vanwalla w Formule 1.

Samochód był zbudowany wokół aluminiowej^[2] kratownicy przestrzennej^[3] i silnika Vandervell, rozwijanego przez firmy Norton i Rolls-Royce^[4]. Miał chłodnicę na swoim niskoprofilowym, szerokim nosie^[2][5]. Na przednie zawieszenie składały się niezależne podwójne wahacze ze sprężynami, a na tylne oś De Dion z drążkiem skrętnym^[2]. Zamiast standardowego zbiornika paliwa za kierowcą w modelu Special znajdowały się trzy mniejsze zbiorniki: dwa po obu stronach samochodu tuż przed kokpitem, a jeden za kierowcą; takie rozwiązanie miało poprawić rozkład masy^[2]. W samochodzie zamiast gaźników wykorzystano wtrysk paliwa firmy Bosch, co było rzadkim ówcześnie rozwiązaniem^[2].

Pojazd zadebiutował 15 maja 1954 roku w zawodach International Trophy, a jego kierowcą był Alan Brown^[6]. Był wówczas wyposażony w dwulitrowy silnik według regulacji Formuły 2^[6]. W pierwszym wyścigu Brown był szósty i pierwszy w klasie, a w finałowym, jadąc na piątym miejscu, wycofał się z powodu pękniętej rury olejowej^[6].

W lipcu Vanwall Special wystartował z nowym silnikiem 2,3 litra w Grand Prix Wielkiej Brytanii 1954, a jego kierowcą był Peter Collins^[6]. Collins startował z jedenastej pozycji^[7]. W wyścigu był dosyć konkurencyjny^[6], ale na 17 okrążeniu wycofał się po uszkodzeniu uszczelki pod głowicą^[2].

Model Special wziął udział jeszcze w dwóch Grand Prix Formuły 1, a także w kilku wyścigach niewliczanych do mistrzostw, jak Goodwood Trophy czy Daily Telegraph Trophy, gdzie drugie miejsce zajęli odpowiednio Collins i Mike Hawthorn^[4]. Podczas pierwszego treningu przed Grand Prix Hiszpanii, gdy wyposażono model w silnik o pojemności 2,5 litra, Collins wypadł z toru i zderzył się z drzewem^[6]. Samochodu nie zdołano odbudować na wyścig^[6]. Po powrocie do bazy w Acton, samochód został rozebrany. Okazało się, że rama jest zbyt wygięta, by ją naprawić, a oś de Dion została zupełnie zniszczona^[6]. Znacznie uszkodzone były także nadwozie, zbiorniki paliwa i tylne zawieszenie^[6]. Special nie został więc odbudowany^[6].

Sezon	Zespół	Silnik	Opony	Kierowca	1	2	3	4	5	6	7	8	9	Pkt.	Msc.
1954	G.A. Vandervell	Vanwall R4	P		ARG	500	BEL	FRA	GBR	DEU	CHE	ITA	ESP	0	–*
				Peter Collins				WD	NU
	Vandervell Products											7	NW

* Przed 1958 rokiem nie przyznawano punktów w klasyfikacji konstruktorów.