Ý
Ý ý
Litera Ý występuje m.in. w alfabetach języków czeskiego, słowackiego, farerskiego, islandzkiego, turkmeńskiego[1] i wietnamskiego.
Zastosowania
- W alfabecie islandzkim dla oznaczenia samogłoski [i] lub [iː]. Jej wymowa jest identyczna jak wymowa islandzkiej litery „í”[2];
- W łacince turkmeńskiej dla oznaczenia spółgłoski [j][3];
- W alfabecie hiszpańskim była używana dawniej, obecnie wyszła z użycia i przetrwała w nazwisku Ýñigo i toponimie Aýna; jest czytana jako [i][4];
- W alfabecie czeskim i słowackim czyta się ją jako [iː], bowiem w obu wymienionych językach zanikło rozróżnienie między dźwiękiem „y” a „i”;
- W alfabecie portugalskim była dawniej (w Portugalii do 1911, w Brazylii do 1947) używana w hellenizmach, ale zastąpiono ją literami „Í” i „Ì”;
- W romanizacjach alfabetu rosyjskiego jest używana do oznaczenia litery „Ы́”;
- W alfabecie wietnamskim dla oznaczenia głoski [i˧˥] (i z tonem wysokim wznoszącym się). W Wietnamie używa się jej także jako skrótu dla oznaczenia Włoch, ponieważ po wietnamsku Włochy to Ý Đại Lợi;
- Proponowano jego użycie w łacince kazachskiej do oznaczania głoski [w] oraz dyftongów [ʊw] i [ʉw] (jako odpowiednik cyrylicznej litery „У”) ale propozycja nie doszła do skutku, zamiast tego używa się litery „U”.
Przypisy
- ↑ TÜRKMEN ELIPBIÝI [online], Türkmen Kultur [dostęp 2022-12-10] (niem.).
- ↑ Iceland Complete: Icelandic alphabet. The Unique Icelandic Letters
- ↑ John M. Clifton, Alphabets of ten Turkic languages [online], 2002, s. 295 (ang.).
- ↑ Novedades de la Ortografía de la lengua española [online], 2010, s. 2 (hiszp.).