Savoia-Marchetti SM.84
![]() | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
trójsilnikowy dolnopłat o konstrukcji metalowej |
| Załoga |
5 |
| Historia | |
| Data oblotu |
5 czerwca 1940 |
| Lata produkcji |
1941–1943 |
| Wycofanie ze służby |
1945 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
3 silniki gwiazdowe Piaggio P.XI RC.40 |
| Moc |
1000 KM (736 kW) (każdy) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
21,20 m |
| Długość |
17,80 m |
| Wysokość |
4,50 m |
| Powierzchnia nośna |
61,00 m² |
| Masa | |
| Własna |
8 847 kg |
| Startowa |
13 228 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
428 km/h |
| Prędkość przelotowa |
397 km/h |
| Pułap |
7 900 m |
| Zasięg |
1 830 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 4 karabiny maszynowe Breda-SAFAT kal. 12,7 mm 2 torpedy lub 2000 kg bomb | |
| Użytkownicy | |
| Włochy, Niemcy, Słowacja | |
Savoia-Marchetti SM.84 – włoski samolot bombowy i torpedowy z okresu II wojny światowej.
Historia
SM.84 powstał w wytwórni Savoia-Marchetti jako wersja rozwojowa udanego samolotu bombowo-torpedowego SM.79 Sparviero. W konstrukcji SM.84 użyto takich samych skrzydeł, instalując mocniejsze silniki oraz kadłub zupełnie nowej konstrukcji. Część ogonowa otrzymała podwójne usterzenie pionowe, zwiększające pole ostrzału tylnego strzelca.
Próby prototypu, oblatanego 5 czerwca 1940 roku, a także porównanie osiągów z SM.79 wykazały pewne braki konstrukcyjne, szczególnie w zakresie charakterystyk startu i lądowania oraz manewrowości. Również silniki Piaggio nie były wolne od wad. Pomimo to Regia Aeronautica złożyła jeszcze w 1940 roku zamówienie na budowę samolotów seryjnych dla jednostek torpedowych.
Wytwórnia podjęła jednocześnie prace nad udoskonaleniem płatowca. Zaowocowały one powstaniem wersji SM.84 bis, z poprawioną konstrukcją kadłuba i kabiny pilotów oraz ulepszonym systemem chłodzenia silników. Miały też zainstalowane nowocześniejsze wyrzutniki torpedowe.
Użycie operacyjne
Pierwsze SM.84 trafiły do 41° Gruppo Bombardamento Terrestre w lutym 1941 roku. Wkrótce też zaczęto w nie wyposażać jednostki torpedowe. Zadebiutowały bojowo w tej roli 17 maja 1941 roku[1]. Największym sukcesem jednostek wyposażonych w te samoloty było uszkodzenie w ataku torpedowym pancernika HMS „Nelson” 27 września 1941[1]. W roli samolotu torpedowego SM.84 służyły do jesieni 1942, gdy zostały przesunięte do wykonywania zadań bombowych. Oceniano, że w roli samolotów torpedowych były szybsze od SM.79, ale miały słabszą zwrotność, a przez to były bardziej podatne na ostrzał[1]. Także SM.84 bis były używane jako bombowce. Brały między innymi udział w nalotach na Maltę. Przed kapitulacją Włoch w 1943 roku tylko jeden pułk bombowy: 43° Stormo, był wyposażony w te samoloty.
Po 8 września 1943 kilkanaście maszyn tego typu pozostało na opanowanym przez Aliantów południu Włoch. Były one wykorzystywane przez Aviazione Cobelligerante Italiana jako samoloty transportowe. Także egzemplarze z zajętych przez Niemców terenów służyły do końca wojny w charakterze transportowców. Sześć maszyn wersji bis zostało przekazanych przez Luftwaffe lotnictwu wojskowemu Słowacji.
Opis konstrukcji
SM.84 był trójsilnikowym, pięciomiejscowym samolotem bombowo-torpedowym konstrukcji mieszanej. Miał klasyczne podwozie, chowane w locie. Napęd stanowiły trzy silniki gwiazdowe Piaggio P.XI R.C.40 o mocy 1000 KM, wyposażone w trójłopatowe, metalowe śmigła o zmiennym skoku. Uzbrojenie obronne stanowiły 4 karabiny maszynowe Breda-SAFAT kal. 12,7 mm, umieszczone w wieżyczce grzbietowej, gondoli podkadłubowej i w bocznych okienkach kadłuba. Samolot mógł przenosić dwie torpedy lotnicze na wyrzutnikach podkadłubowych lub do 2000 kg bomb, ewentualnie kombinację ładunku bomb i torped.
Przypisy
Bibliografia
- Wiesław Bączkowski, Włoskie samoloty wojskowe 1936 - 1945, Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, ISBN 83-86776-49-8, ISBN 83-86776-00-5, OCLC 751529809.
- Comando Supremo. comandosupremo.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-07)]. [dostęp 27 kwietnia 2009]
- Regia Marina Italiana [dostęp 3 maja 2010]

.svg.png)
