5α-Dihydrotestosteron
|
|
| Nazewnictwo |
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC) |
(5S,8R,9S,10S,13S,14S,17S)-17-hydroksy-10,13-dimetylo-1,2,4,5,6,7,8,9,11,12,14,15,16,17-tetradekahydrocyklopenta[a]fenantren-3-on |
| Inne nazwy i oznaczenia |
| 17β-hydroksy-5α-androstan-3-on, DHT |
|
| Ogólne informacje |
| Wzór sumaryczny |
C19H30O2 |
| Masa molowa |
290,44 g/mol |
| Wygląd |
biały lub prawie biały proszek[1] |
| Identyfikacja |
| Numer CAS |
521-18-6 |
| PubChem |
10635 |
| DrugBank |
DB02901 |
| SMILES |
CC12CCC(=O)CC1CCC3C2CCC4(C3CCC4O)C |
|
| InChI |
InChI=1S/C19H30O2/c1-18-9-7-13(20)11-12(18)3-4-14-15-5-6-17(21)19(15,2)10-8-16(14)18/h12,14-17,21H,3-11H2,1-2H3/t12-,14-,15-,16-,17-,18-,19-/m0/s1 |
| InChIKey |
NVKAWKQGWWIWPM-ABEVXSGRSA-N |
|
|
|
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
|
| Klasyfikacja medyczna |
| ATC |
A14AA01, G03BB02 |
| Stosowanie w ciąży |
kategoria X |
|
|
5α-Dihydrotestosteron, DHT, stanolon (łac. androstanolonum) – organiczny związek chemiczny, aktywna forma testosteronu, odpowiedzialna za większość efektów jego działania, która powstaje w wyniku obwodowego działania enzymu 5-α-reduktazy (5-α-reduktaza steroidowa typu II).
Rozwój embrionalny narządów płciowych zewnętrznych zależny jest od poziomu 5α-dihydrotestosteronu. U mężczyzn jest on niezbędny do transformacji guzka płciowego w prącie i tworzeniu moszny.
Może powodować łysienie typu męskiego. Blokuje również oś podwzgórze-przysadka-gonady, co jest elementem fizjologicznej kontroli wydzielana androgenów, jest też niezbędny do wystąpienia przerostu gruczołu krokowego, oraz stymuluje rozwój raka prostaty.
Istnieją leki wybiórczo blokujące tę przemianę stosowane w sytuacjach nadmiernej lub niepotrzebnej stymulacji adrenerginczej, przykładem jest finasteryd (nazwy handlowe Penester, Finaride, Propecia, Proscar na 2006 r.), stosowany głównie w łagodnym przeroście prostaty, a także w łysieniu typu męskiego (wyłącznie u mężczyzn).
Przypisy
- 1 2 Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
- 1 2 3 Dihydrotestosterone, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-28] (ang.).
- 1 2 Stanolone, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB02901 (ang.).
- 1 2 5α-Androstan-17β-ol-3-one (nr A8380) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2021-07-01]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
A14: Leki anaboliczne do stosowania ogólnego
| A14A – Steroidy anaboliczne | | A14AA – Pochodne androstanu |
|
|---|
| A14AB – Pochodne estrenu |
|
|---|
|
|---|
G03: Hormony płciowe i modulatory układu płciowego
G03A – Hormonalne środki antykoncepcyjne do stosowania wewnętrznego | G03AA – Progestageny i estrogeny, dawki stałe (w połączeniach z estrogenem) |
|
|---|
G03AB – Progestageny i estrogeny, preparaty sekwencyjne (w połączeniach z estrogenem) |
|
|---|
| G03AC – Progestageny |
|
|---|
| G03AD – Środki antykoncepcyjne stosowane w nagłych przypadkach |
|
|---|
|
|---|
| G03B – Androgeny | | G03BA – Pochodne 3-oksoandrostenu |
|
|---|
| G03BB – Pochodne 5-androstanonu |
|
|---|
|
|---|
| G03C – Estrogeny | | G03CA – Estrogeny naturalne i półsyntetyczne |
|
|---|
| G03CB – Estrogeny syntetyczne |
|
|---|
| G03CC – Estrogeny w połączeniach z innymi lekami |
- dienestrol
- dietylostylbestrol
- metalenestryl
- estriol
- estron
|
|---|
| G03CX – Inne estrogeny |
|
|---|
|
|---|
| G03D – Progestageny | | G03DA – Pochodne pregnenu |
|
|---|
| G03DB – Pochodne pregnadienu |
- dydrogesteron
- megestrol
- medrogestron
- nomegestrol
- demegestron
- chlormadinon
- promegestron
- dienogest
|
|---|
| G03DC – Pochodne estrenu |
- allilestrenol
- noretysteron
- linestrenol
- etysteron
- etynodiol
- metylestrenolon
|
|---|
|
|---|
G03E – Połączenia androgenów z żeńskimi hormonami płciowymi | | G03EA – Połączenia androgenów (z estrogenem) |
|
|---|
G03EK – Połączenia androgenów i żeńskich hormonów płciowych z innymi lekami |
|
|---|
|
|---|
G03F – Połączenia progestagenów z estrogenami | G03FA – Połączenia progestagenów z estrogenem, dawki stałe |
|
|---|
G03FB – Progestageny i estrogen, preparaty sekwencyjne |
|
|---|
|
|---|
G03G – Gonadotropiny i inne leki pobudzające owulację | | G03GA – Gonadotropiny |
- gonadotropina kosmówkowa
- gonadotropina osoczowa
- urofolitropina
- folitropina alfa
- folitropina beta
- lutropina
- choriogonadotropina alfa
- korifolitropina alfa
- folitropina delta
|
|---|
| G03GB – Syntetyczne leki pobudzające owulację |
|
|---|
|
|---|
| G03H – Antyandrogeny | | G03HA – Antyandrogeny |
|
|---|
| G03HB – Połączenia antyandrogenów z estrogenem |
|
|---|
|
|---|
G03X – Inne hormony płciowe i modulatory ich wydzielania | | G03XA – Antygonadotropiny i związki podobne |
|
|---|
| G03XB – Antyprogestageny |
|
|---|
| G03XC – Selektywne modulatory receptora estrogenowego |
- raloksyfen
- bazedoksyfen
- lasofoksyfen
- ormeloksyfen
- ospemifen
|
|---|
| G03XX – Inne hormony płciowe i modulatory ich wydzielania |
|
|---|
|
|---|