Dehydroepiandrosteron
|
|
| Nazewnictwo |
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC) |
(3S,8R,9S,10R,13S,14S)-3-hydroksy-10,13-dimetylo-1,2,3,4,7,8,9,11,12,14,15,16-dodekahydrocyklopenta[a]fenantren-17-on |
| Inne nazwy i oznaczenia |
| DHEA |
|
| Ogólne informacje |
| Wzór sumaryczny |
C19H28O2 |
| Masa molowa |
288,42 g/mol |
| Wygląd |
beżowy proszek[1] |
| Identyfikacja |
| Numer CAS |
53-43-0 |
| PubChem |
5881 |
| DrugBank |
DB01708 |
| SMILES |
CC12CCC3C(C1CCC2=O)CC=C4C3(CCC(C4)O)C |
|
| InChI |
InChI=1S/C19H28O2/c1-18-9-7-13(20)11-12(18)3-4-14-15-5-6-17(21)19(15,2)10-8-16(14)18/h3,13-16,20H,4-11H2,1-2H3/t13-,14-,15-,16-,18-,19-/m0/s1 |
| InChIKey |
FMGSKLZLMKYGDP-USOAJAOKSA-N |
|
|
|
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
|
| Klasyfikacja medyczna |
| ATC |
A14AA07, G03XX01 |
| Farmakokinetyka |
|
| Działanie |
anaboliczne |
| Procent wchłaniania |
2,7–3,5% (doustnie) |
| Okres półtrwania |
12 h |
| Metabolizm |
wątrobowy |
|
| Uwagi terapeutyczne |
|
| Drogi podawania |
doustnie |
|
Dehydroepiandrosteron (łac. prasteronum), DHEA – organiczny związek chemiczny, naturalny hormon steroidowy produkowany z cholesterolu w nadnerczach, a konkretnie w warstwie siateczkowatej kory nadnerczy. Został odkryty, a potem zsyntetyzowany, przez francuskiego lekarza i naukowca, Étienne’a-Émile’a Baulieu.
Dehydroepiandrosteron jest chemicznie podobny do testosteronu i estradiolu i może łatwo być w nie przekształcony. Produkcja tego hormonu osiąga szczyt we wczesnym wieku dorosłym i później zaczyna spadać. Jego znaczenie w warunkach zdrowia i choroby nie zostało dokładnie ustalone.
Postuluje się, że jego uzupełnianie może być korzystne w następujących schorzeniach:
Jest stosowany w leczeniu substytucyjnym pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy[3].
Jest jednak za mało naukowo potwierdzonych danych, żeby zalecać stosowanie
DHEA na szerszą skalę, poza wyspecjalizowanymi ośrodkami endokrynologicznymi.
DHEA prawdopodobnie wpływa na zwiększenie anabolizmu mięśni.
Preparaty
Zarejestrowane w Polsce preparaty zawierające dehydroepiandrosteron (stan na styczeń 2025): Biosteron, DHEA Aflofarm, Femistelin, Intrarosa, Novostella, Stymen[4][5].
Przypisy
- 1 2 trans-Dehydroandrosterone [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 24 kwietnia 2024, numer katalogowy: D4000 [dostęp 2025-01-27] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- 1 2 3 Prasterone, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01708 [dostęp 2025-01-27] (ang.).
- ↑ AndrzejA. Szczeklik AndrzejA., Interna Szczeklika 2019, 2019 . Brak numerów stron w książce
- ↑ Dehydroepiandrosteronum, [w:] Rejestr Produktów Lecznicznych, Ministerstwo Zdrowia [dostęp 2025-01-27] , wynik wyszukiwania po nazwie powszechnie stosowanej.
- ↑ Prasteronum, [w:] Rejestr Produktów Lecznicznych, Ministerstwo Zdrowia [dostęp 2025-01-27] , wynik wyszukiwania po nazwie powszechnie stosowanej.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
A14: Leki anaboliczne do stosowania ogólnego
| A14A – Steroidy anaboliczne | | A14AA – Pochodne androstanu |
|
|---|
| A14AB – Pochodne estrenu |
|
|---|
|
|---|
G03: Hormony płciowe i modulatory układu płciowego
G03A – Hormonalne środki antykoncepcyjne do stosowania wewnętrznego | G03AA – Progestageny i estrogeny, dawki stałe (w połączeniach z estrogenem) |
|
|---|
G03AB – Progestageny i estrogeny, preparaty sekwencyjne (w połączeniach z estrogenem) |
|
|---|
| G03AC – Progestageny |
|
|---|
| G03AD – Środki antykoncepcyjne stosowane w nagłych przypadkach |
|
|---|
|
|---|
| G03B – Androgeny | | G03BA – Pochodne 3-oksoandrostenu |
|
|---|
| G03BB – Pochodne 5-androstanonu |
|
|---|
|
|---|
| G03C – Estrogeny | | G03CA – Estrogeny naturalne i półsyntetyczne |
|
|---|
| G03CB – Estrogeny syntetyczne |
|
|---|
| G03CC – Estrogeny w połączeniach z innymi lekami |
- dienestrol
- dietylostylbestrol
- metalenestryl
- estriol
- estron
|
|---|
| G03CX – Inne estrogeny |
|
|---|
|
|---|
| G03D – Progestageny | | G03DA – Pochodne pregnenu |
|
|---|
| G03DB – Pochodne pregnadienu |
- dydrogesteron
- megestrol
- medrogestron
- nomegestrol
- demegestron
- chlormadinon
- promegestron
- dienogest
|
|---|
| G03DC – Pochodne estrenu |
- allilestrenol
- noretysteron
- linestrenol
- etysteron
- etynodiol
- metylestrenolon
|
|---|
|
|---|
G03E – Połączenia androgenów z żeńskimi hormonami płciowymi | | G03EA – Połączenia androgenów (z estrogenem) |
|
|---|
G03EK – Połączenia androgenów i żeńskich hormonów płciowych z innymi lekami |
|
|---|
|
|---|
G03F – Połączenia progestagenów z estrogenami | G03FA – Połączenia progestagenów z estrogenem, dawki stałe |
|
|---|
G03FB – Progestageny i estrogen, preparaty sekwencyjne |
|
|---|
|
|---|
G03G – Gonadotropiny i inne leki pobudzające owulację | | G03GA – Gonadotropiny |
- gonadotropina kosmówkowa
- gonadotropina osoczowa
- urofolitropina
- folitropina alfa
- folitropina beta
- lutropina
- choriogonadotropina alfa
- korifolitropina alfa
- folitropina delta
|
|---|
| G03GB – Syntetyczne leki pobudzające owulację |
|
|---|
|
|---|
| G03H – Antyandrogeny | | G03HA – Antyandrogeny |
|
|---|
| G03HB – Połączenia antyandrogenów z estrogenem |
|
|---|
|
|---|
G03X – Inne hormony płciowe i modulatory ich wydzielania | | G03XA – Antygonadotropiny i związki podobne |
|
|---|
| G03XB – Antyprogestageny |
|
|---|
| G03XC – Selektywne modulatory receptora estrogenowego |
- raloksyfen
- bazedoksyfen
- lasofoksyfen
- ormeloksyfen
- ospemifen
|
|---|
| G03XX – Inne hormony płciowe i modulatory ich wydzielania |
|
|---|
|
|---|