Fredropol

Fredropol
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Fredropol
Sołectwo	Kormanice/Fredropol
Liczba ludności (2020)	171
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-734
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0602259
	Położenie na mapie gminy Fredropol Fredropol
	Położenie na mapie Polski Fredropol
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Fredropol
	Położenie na mapie powiatu przemyskiego Fredropol
	49°41′43″N 22°44′45″E/49,695278 22,745833

Fredropol – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Fredropol; siedziba gminy Fredropol^[4]^[6].

Fredropol uzyskał lokację miejską około 1720 roku, zdegradowany przed 1880 rokiem^[7].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Fredropol, po reformie gminy Fredropol. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Historia

Na miejscu zamek obecnie w ruinie, wybudowany w XVI wieku przez rodzinę Fredrów Jana i Andrzeja. Zamek był zniszczony podczas potopu szwedzkiego w latach 1656–1657, a następnie przez Tatarów w roku 1672. Kolejnymi właścicielami wsi byli: Stanisław Rupniewski, Podolscy oraz Skarbek-Michałowscy. Na początku XIX wieku majątek znalazł się w rękach rodu Duninów Borkowskich (przez małżeństwo Rozalii Izabeli Skarbek-Michałowskiej ze znanym mineralogiem hr. Stanisławem Janem Borkowskim^[8]), którzy wybudowali tu pałac. Ostatecznie zamek oraz pałac popadł w całkowitą ruinę podczas działań wojennych I wojny światowej^[9].

W latach 1944–1947 w okolicach toczyły się walki z UPA. Ku czci poległych 9 funkcjonariuszy MO i ORMO 7 października 1979 roku odsłonięto obelisk^[10].

Zabytki

Zabytkami we wsi są:

ruiny zamku z przełomu drugiej połowy XVI/XVII w. wybudowanego przez rodzinę Fredrów, czteroskrzydłowego z bastejami na rogach, otoczonego ziemnymi fortyfikacjami z fosą; obecnie zachowała się część skrzydła zachodniego z dużą basteją o promieniu 5 m; pozostałe skrzydła tworzył mur obwodowy; wpisane do rejestru zabytków nieruchomych, (nr rej.: A-135 z 12.02.1986)^[11].

Demografia

Liczba ludności:

1785 – 210 rzymskich katolików, 10 Żydów
1840 – 192 grekokatolików
1859 – 175 grekokatolików
1879 – 237 grekokatolików
1899 – 286 grekokatolików
1900 – 297 grekokatolików, 15 rzymskich katolików, 23 żydów^[12]
1926 – 280 grekokatolików
1938 – 280 grekokatolików

Przypisy

↑ Strona gminy, sołectwa. [dostęp 2018-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)].
↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-01-22]
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 248 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 30613
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 30–31.
↑ Kazimierz Maślankiewicz i Stefan Wierczyński: Borkowski Stanisław Jan Nepomucen Kajetan Dunin, herbu Łabędź (1782–1850). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. II. Kraków, 1936, s. 337–338.
↑ Zamki Polskie - Fredropol. [dostęp 2012-04-18].
↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 592
↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 85 [dostęp 2015-10-06] .
↑ Skorowidz gminny Galicyi : opracowany na podstawie wyników spisu ludności z dn. 31.12.1900, polona, 1907 [dostęp 2025-04-02] (pol.).

Linki zewnętrzne

Fredropol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 407 .
Fredropol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 479 .

[sol-1] Strona gminy, sołectwa. [dostęp 2018-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-09)].

[rap-2] Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 5 [dostęp 2022-01-22]

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 248 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT

[prng-5] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 30613

[roz-6] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[7] Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 30–31.

[8] Kazimierz Maślankiewicz i Stefan Wierczyński: Borkowski Stanisław Jan Nepomucen Kajetan Dunin, herbu Łabędź (1782–1850). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. II. Kraków, 1936, s. 337–338.

[9] Zamki Polskie - Fredropol. [dostęp 2012-04-18].

[10] Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 592

[11] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 85 [dostęp 2015-10-06] .

[12] Skorowidz gminny Galicyi : opracowany na podstawie wyników spisu ludności z dn. 31.12.1900, polona, 1907 [dostęp 2025-04-02] (pol.).

[c-13] 1 2 3 4 5 6 7 obszar częściowo przecięty granicą GG–ZSRR 1939–41

[b-14] 1 2 3 4 5 6 7 strzałki wsteczne dotyczą stanu z 1 września 1939

[e-15] 1 2 obszar gminy w granicach z 1939, zniesionej podczas wojny, częściowo przecięty granicą PRL–ZSRR 1944

[d-16] 1 2 3 4 obszar częściowo przecięty granicą PRL–ZSRR 1944

[a-17] ursywą opisano gminy utworzone przez władze hitlerowskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

Wsie	Aksmanice Darowice Fredropol Gruszowa Huwniki Kalwaria Pacławska Kłokowice Kniażyce Koniusza Kopysno Kormanice Koniuszki Kupiatycze Leszczyny Makowa Młodowice Nowe Sady Nowosiółki Dydyńskie Paportno-Sopotnik Posada Rybotycka Rybotycze Sierakośce Sólca
Części wsi	Berendowice Brzózka Dębnik Dolny Koniec Gaj Górny Koniec Kolonia Darowicka Kolonia Kniażycka Leśniczówka Makowa Rustykalna Młyny Pacław Pod Cerkwią Polska Ulica Siedliska Sokołów Dobromilski Wał Zamost Zapotok Zawiar
Nieistniejące wsie	Borysławka Paportno Sopotnik

Gminy miejskie	Bnin (1395–1934) Boćki (1509–1934) Brzostek (1367–1934, od 2009) Budzyń (1458–1934, od 2021) Ciężkowice (1348–1934, od 2000) Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023) Dobrzyca (1440–1934, od 2014) Gąsawa (1388–1934, od 2024) Gębice (1425–1934) Jagielnica (1518–1934) Jaraczewo (1519–1934, od 2016) Jazłowiec (1519–1934) Kopanica (1450–1934) Lanckorona (1366–1934) Łohiszyn (1570–1934, od 1959^OTP) Mielnik (1440–1934) Mieścisko (1474–1934, od 2024) Narew (1529–1934) Niżankowice (1431–1934, od 1940^OTP) Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934) Nowy Dwór (1578–1934) Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994) Obrzycko (1458–1934, od 1990) Odelsk (1546–1934) Piaski (1775–1934) Powidz (1243–1934) Rogowo (1380–1580, 1672–1934) Rostarzewo (1752–1934) Rychtal (1294–1934, od 2024) Ryczywół (1426–1934) Rynarzewo (1299–1934) Stara Sól (1557–1934, od 1940^OTP) Szereszów (1569–1934, od 1940^OTP) Święciechowa (1277–1934) Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958) Uście Solne (1616–1934) Władysławów (1727–1870, 1919–1934) Wojnicz (1369–1934, od 2007) Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948, od 2025)
Gminy wiejskie z prawami miejskimi	Bircza (1464–1934, od 2024) Bukowsko (1720–1934) Dubiecko (1407–1934, od 2021) Dynów (1436–1934, od 1946) Jaćmierz (1437–1934) Jaśliska (1407–1934) Jezierzany (?–1934) Mrzygłód (1431–1934) Nowe Miasto Przemyskie (1463–1934) Nowotaniec (1444–1934) Osiek Jasielski (1363–1934) Rybotycze (1600–1934) Sołotwina (?–1934, od 1940^OTP) Zarszyn (1395–1934)
Gminy wiejskie z prawami miasteczka	Alwernia (1778–1934, od 1993) Babice nad Sanem (1484–1934) Baligród (1634–1934) Białobożnica (1910–1934) Biały Kamień (1493–1934) Bilcze Złote (1896–1934) Bobowa (1399–1934, od 2009) Brzozdowce (1526–1934) Bukaczowce (1489–1934, od 1940^OTP) Chocimierz (1444–1934) Chołojów (1650–1934) Czchów (1355–1934, od 2000) Czernelica (1575–1934, od 1940^OTP) Czudec (1427–1934) Dębowiec (1349–1934) Dobrotwór (1472–1934, od 1959^OTP) Dunajów (1424–1934) Dźwinogród (1784–1934) Felsztyn (1380–1934) Firlejów (1570–1934) Fredropol (1720–1934) Frysztak (1366–1934) Gołogóry (1469–1934) Gródek (1453–1934) Gwoździec (1540–1934, od 1940^OTP) Hussaków (1525–1934) Jabłonów (1602–1934, od 1940^OTP) Janów (1590–1934) Jasienica Rosielna (1727, 1857–1934) Jawornik Polski (1472–1934, od 2024) Jedlicze (1768–1934, 1959–1966^OTP, od 1967) Jezierna (1542–1934) Jezupol (1591–1934, od 1940^OTP) Jodłowa (1765–1934) Kamionka Wielka (1784–1934) Knihynicze (1563–1934) Kołaczyce (1358–1934, od 2010) Konkolniki (1880–1934) Korczyna (1516–1934) Kozłów (1577–1934, od 1961^OTP) Krasiczyn (1620–1934) Krościenko (1348–1934, 1973–1982) Krukienice (1490–1934) Krystynopol (1695–1934, od 1951) Krzywcza (1398–1934) Krzywcze Górne (?–1934) Kudryńce (1518–1934) Kukizów (1538–1934) Kułaczkowce (?–1934) Laszki Murowane (1560–1934) Leszniów (1471–1934) Lipnica Murowana (1326–1934) Lipsko (1620–1934) Lubycza Królewska (1764–1934, od 2016) Lutowiska (1742–1934) Łysiec (1652–1934, od 1940^OTP) Magierów (1595–1934, od 1940^OTP) Majdan Królewski (1763–1934) Marjampol (1670–1934) Markopol (1628–1934) Milówka (1818–1934) Narajów (1592–1934) Narol (1672–1934, od 1996) Nawaria (1578–1934) Niebylec (1581–1934) Niżniów (1508–1934) Obertyn (?–1934) Oleszyce (1578–1934, od 1989) Pistyń (1756–1934) Płazów (1614–1934) Podgrodzie (?–1934) Podkamień Cetnerowski (1441–1934, od 1940^OTP) Podkamień Jabłonowski (1515–1934) Potok Złoty (1601–1934, od 1984^OTP) Potylicz (1498–1934) Probużna (1785–1934) Pruchnik (1436–1934, od 2011) Przecław (1419–1934, od 2010) Radomyśl nad Sanem (1556–1934) Ryglice (1760, 1843–1934, od 2001) Rzochów (1386–1934) Sokołów (1879–1934) Sokołówka (1685–1934) Stanisławczyk (1626–1934) Stojanów (1547–1934) Stratyn (1671–1934) Strusów (1434–1934) Strzeliska Nowe (1513–1934) Szczucin (1745–1934, od 2009) Szczurowice (1648–1934) Świrz (1427–1934) Tarnoruda (1578–1934) Tartaków (1685–1934) Toporów (1450–1934) Touste (1720–1934) Tylicz (1363–1934) Tymbark (1353–1934) Tyrawa Wołoska (1707–1934) Ułaszkowce (1701–1934) Uście Biskupie (1498–1934) Uście Ruskie (1739–1934) Uście Zielone (1548–1934) Uścieczko (1661–1934) Waręż (1538–1934) Wielkie Oczy (1671–1934) Wielopole Skrzyńskie (1328–1934) Witków Nowy (?–1934) Wojniłów (1552–1934, od 1960^OTP) Zakliczyn (1557–1934, od 2006) Zarudzie (1784–1934) Zbyszyce (1784–1934) Żmigród Nowy (1373–1934) Żołynia (1740–1934)