Douglas TBD Devastator

Douglas TBD Devastator

Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Douglas Aircraft Company
Typ	pokładowy samolot torpedowo-bombowy
Konstrukcja	dolnopłat o konstrukcji metalowej, podwozie klasyczne – chowane w locie
Załoga	3 (pilot, nawigator – bombardier, radiotelegrafista – strzelec pokładowy)
Historia
Data oblotu	15 kwietnia 1935
Lata produkcji	1937
Wycofanie ze służby	1943
Liczba egz.	130
Dane techniczne
Napęd	1 × Pratt Whitney R-1830-64
Moc	900 KM (671 kW)
Wymiary
Rozpiętość	15,25 m 7,65 m (ze złożonymi płatami)
Długość	10,66 m
Wysokość	4,37 m 5,70 m (ze złożonymi płatami)
Powierzchnia nośna	39,20 m²
Masa
Własna	2800 kg
Startowa	4480 kg (normalna) 4 650 kg (maksymalna)
Osiągi
Prędkość maks.	335 km/h
Pułap	5900 m
Zasięg	1200 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 karabiny Browning kal. 7,62 mm 1 torpeda kal. 571 mm Mk. 13 lub 800 kg bomb
Użytkownicy
USA
Rzuty

Douglas TBD Devastator – amerykański pokładowy samolot torpedowo-bombowy, zaprojektowany w 1934 roku i zbudowany w amerykańskiej wytwórni lotniczej Douglas Aircraft Company.

W 1934 roku w wytwórni lotniczej Douglas Aircraft Company opracowano samolot bombowo-torpedowy przystosowany do startów z pokładu lotniskowca. W dniu 15 kwietnia 1935 roku prototyp tego samolotu został oblatany, a następnie po dokonaniu niezbędnych poprawek w konstrukcji w maju 1937 roku został wprowadzony do produkcji seryjnej. 5 października 1937 roku samolot został przyjęty do uzbrojenia US Navy jako Douglas TBD-1 Devastator. Pierwszą jednostką przezbrojona w TBD była eskadra torpedowa VT-3 lotniskowca USS „Saratoga” (CV-3).

Wyprodukowano 129 samolotów Douglas TBD-1 Devastator, istniała także wersja samolotu pod nazwą Douglas TBD-1A Devastator, która posiadała pływaki.

Samoloty torpedowo-bombowe Douglas TBD-1 Devastator były używane w lotnictwie marynarki amerykańskiej. Służyły jako samoloty pokładowe na amerykańskich lotniskowcach: USS "Saratoga", USS "Enterprise", USS "Yorktown", USS "Lexington", USS "Wasp", USS "Hornet", USS "Ranger". Z uwagi na zbyt małą prędkość tych samolotów, już jednak na początku wojny na Pacyfiku Devastatory nie spełniały wymagań ówczesnego pola walki. Bez większych sukcesów wzięły jeszcze udział w amerykańskich rajdach pierwszej połowy 1942 roku oraz w bitwie na Morzu Koralowym. Zaraz jednak po niej został rozpoczęty proces wymiany Devastatorów na znacznie nowocześniejsze maszyny Grummana, TBF Avenger, których pierwsze 21 egzemplarzy dotarło na Hawaje na przełomie maja i czerwca. Z uwagi jednak na brak czasu na przeszkolenie pilotów na nowych samolotach przed kolejną bitwą, to starsze Devastatory wzięły udział w kolejnym starciu z lotniskowcami Połączonej Floty.

Po katastrofalnych stratach prowadzących do niemal całkowitej likwidacji pokładowych eskadr Devastatorów podczas bitwy pod Midway, samoloty te zostały całkowicie wycofane ze służby w US Navy i zastąpione przez nowoczesne Avengery.

Samolot torpedowo-bombowy Douglas TBD-1 Devastator był trzymiejscowym dolnopłatem, o konstrukcji całkowicie metalowej. Kabiny zakryte. Napędzany silnikiem gwiazdowym w układzie podwójnej gwiazdy. Podwozie samolotu chowane w locie.

Bibliografia

• Krzysztof Zalewski. Samolot torpedowy TBD-1 Devastator. „Nowa Technika Wojskowa”. 1992. Nr. 5(11). s. s. 31-33. ISSN 1230-1655. 

Amerykańskie samoloty wojskowe z okresu II wojny światowej

Samoloty myśliwskie	FR F2A F3F F4F F4U F6F F7F F8F P-26 P-35 P-36 P-38 P-39 P-40 P-43 P-47 P-51 P-59 P-61 P-63 P-70 P-80
Samoloty bombowe i torpedowe	BT-1 A-20 A-26 B-10 B-17 B-18 B-23 B-24 B-25 B-26 B-29 B-32 B-34 Maryland Hudson PB4Y-2 SBC SBN SB2A SB2C SB2U SBD TBD TBF
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe	L-3 L-4 PBY PB2Y J2F G-21 J4F O-46 OS2U PBM SOC SO3C SC
Samoloty szkolne	BT-13 PT-17 T-6
Samoloty transportowe i szybowce	C-46 C-47 C-54 C-75 C-87 C-108 CG-13 CG-15 CG-3 CG-4 XC-105 XCG-14
Śmigłowce	R-4
Konstrukcje prototypowe i doświadczalne	BTD FL FM-1 F8B L-133 SB2D TB2D XA-32 XF5F XP-46 XFG-1 XF5U XP-49 XP-50 XP-52 XP-54 XP-55 XP-56 XP-57 XP-58 XP-59 XP-62 XP-67 XP-68 XP-69 XP-71 XP-72 P-75 XP-76 XP-77 XP-81 P-82 XP-83 XA-41 XB-19 XB-27 XB-28 XB-30 XB-31 XB-33 YB-35 XB-38 XB-39 YB-40 XB-41 XB-42 XB-43 XBTC XBTK XPB2M XPBB XPBS-1 XTB2F XTSF TBY

• Produkcja samolotów w Stanach Zjednoczonych w czasie II wojny światowej