Koszary Piłsudskiego w Białymstoku
 nr rej. PL-633151 | |
 Budynek sztabowy w zespole koszar ul. Kawaleryjska 70 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
koszary |
| Ukończenie budowy |
1890 |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | |
| Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 53°06′00,1544″N 23°08′05,2017″E/53,100043 23,134778 | |
Koszary Piłsudskiego – kompleks koszarowy znajdujący się na terenie garnizonu Białystok.
Przed I wojną światową stacjonował w nim rosyjski 4 pułk ułanów; w okresie II Rzeczypospolitej – 10 pułk ułanów, a po II wojnie światowej jednostki wojsk wewnętrznych. W okresie III Rzeczypospolitej gospodarzem kompleksu jest 18 pułk rozpoznawczy.
Charakterystyka
Białostockie koszary kawaleryjskie, położone na obrzeżach miasta przy ul. Kawaleryjskiej 70, pobudowane były przez Rosjan i zajmowane do 1914 przez 4 Charkowski pułk ułanów. Ich pojemności szacowano na 860 ludzi i 589 koni. Budynki koszarowe i stajnie były w dużej mierze drewniane. Było też kilka obiektów murowanych, między innymi dwa koszarowce, kryta ujeżdżalnia, osiedle kadry oficerskiej oraz cerkiew pułkowa[1].
Działania zbrojne prowadzone w okresie I wojny światowej w tym regionie doprowadziły do dewastacji koszar[1].
Po odzyskaniu niepodległości, koszary przejęło Wojsko Polskie. W 1919 czasowo stacjonował tu szwadron zapasowy 10 pułku ułanów[2]. Stacjonowały w nich także: Wojskowy Zakład Gospodarczy, Szkoła Kucia Koni i Szpital Koni Okręgu Korpusu nr III. Od 14 czerwca 1922 do Koszar Piłsudskiego zaczęły przybywać niektóre szwadrony i dowództwo 10 pułku Ułanów Litewskich. 30 kwietnia 1924 koszary opuścili pierwsi użytkownicy i po tym czasie w ich miejsce weszły pozostałe szwadrony 10 pułku ułanów[3].
.jpg)
W okresie międzywojennym modernizowano koszary. Dawna cerkiew prawosławna przy ul. Wiadukt 2B przekształcona została w wojskowy kościół parafialny pw. św. Stanisława Męczennika. Latem 1936 powstały: drewniany garaż dla kuchni polowych oraz komora gazowa, a w październiku 1938 działownia dla armat przeciwpancernych. Wiosną 1938 rozpoczęto budowę murowanego koszarowca, mającego pomieścić dwa szwadrony liniowe i szwadron ckm, z terminem ukończenia budowy do końca 1939. Wojna nie pozwoliła zrealizować planów. Po odejściu pułku na front, w koszarach powstał Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Białystok”[4].
W okresie okupacji niemieckiej 1941–1944 na terenie koszar czasowo funkcjonował obóz dla sowieckich jeńców, a po opanowaniu Białegostoku przez Armię Czerwoną – obóz dla wziętych do niewoli Niemców[5].
Po II wojnie światowej koszary zajęły jednostki ludowego Wojska Polskiego. Stacjonowały w nich oddziały wojsk wewnętrznych: 2 Brygada KBW przemianowana w 1965 na 2 Podlaską Brygadę WOW. Na jej bazie w 1976 powstał 2 pułk łączności Wojsk Obrony Wewnętrznej[4].
W okresie III Rzeczypospolitej stacjonowały w nich: przybyły z Modlina 25 pułk łączności, 18 Brygada Zmechanizowana, przekształcona w 2001 w 18 Brygadę Obrony Terytorialnej, a następnie zredukowana do 18 batalionu Obrony Terytorialnej. Od 2009 w Koszarach Piłsudskiego stacjonuje 18 pułk rozpoznawczy, a od 2016 – dowództwo 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej i 11 batalion lekkiej piechoty OT[4].
Przypisy
- 1 2 Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 30.
- ↑ Radulski 2020 ↓, s. 178.
- ↑ Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 29.
- 1 2 3 Kucharski i Tym 2019 ↓, s. 34.
- ↑ Radulski 2020 ↓, s. 180.
Bibliografia
- Szymon Kucharski, Juliusz Tym: 10 pułk ułanów. T. 22. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2019, seria: Wielka Księga Kawalerii Polskiej 1918–1939. Odznaki kawalerii. ISBN 978-83-8164-151-7.
- Łukasz Radulski. Koszary i infrastruktura szkoleniowa Podlaskiej Brygady Kawalerii 1937–1939. „Studia Podlaskie”. 28, s. 163-209, 2020. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. DOI: 10.15290/sp.2020.28.07. ISSN 0867-1370. [dostęp 2024-11-30]. (pol.).