Pismo malajalam
Pismo malajalam – alfabet sylabiczny używany do zapisu języka malajalam.
Historia
Alfabet malajalam wywodzi się ze starożytnego pisma brahmi.
Charakterystyka
Podobnie jak w innych indyjskich systemach pisma, podstawowym elementem jest spółgłoska z domyślną samogłoską „a”. Jeżeli w sylabie występuje inna samogłoska niż „a”, jest ona zaznaczana znakami diakrytycznymi. Samogłoska w pełnej postaci występuje jedynie w nagłosie słowa. Jeżeli po spółgłosce nie występuje samogłoska domyślna, jest ona kasowana za pomocą specjalnego znaku virama.
Samogłoski
| Pełna forma samogłoski | Zaznaczenie samogłoski znakiem diakrytycznym | Sylaba zaczynająca się od „p” | Nazwa Unicode | IPA | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| അ | പ | (pa) | A | a | krótkie ‘a’ | |
| ആ | ാ | പാ | (pā) | AA | aː | długie ‘a’ |
| ഇ | ി | പി | (pi) | I | i | krótkie ‘i’ |
| ഈ | ീ | പീ | (pī) | II | iː | długie ‘i’ |
| ഉ | ു | പു | (pu) | U | u | krótkie ‘u’ |
| ഊ | ൂ | പൂ | (pū) | UU | uː | długie ‘u’ |
| ഋ | ൃ | പൃ | (pr) | ‘r’ zgłoskotwórcze | ɹ̩ | |
| ൠ | (pr) | długie ‘r’ zgłoskotwórcze | ɹ̩ː | rzadko używane | ||
| ഌ | ‘l’ zgłoskotwórcze | l̩ | rzadko używane | |||
| ൡ | długie ‘l’ zgłoskotwórcze | l̩ː | rzadko używane | |||
| എ | െ | പെ | (pe) | E | e | krótkie ‘e’ |
| ഏ | േ | പേ | (pē) | E | eː | długie ‘e’ |
| ഐ | ൈ | പൈ | (pai) | AI | ai | |
| ഒ | ൊ | പൊ | (po) | O | o | krótkie ‘o’ |
| ഓ | ോ | പോ | (pō) | OO | oː | długie ‘o’ |
| ഔ | ൌ | പൗ | (pau) | AU | au | |
| അം | (pum) | UM | um | |||
| അഃ | (pah) | AH | ah |
Spółgłoski
| Malajalam | Nazwa Unicode | Transliteracja | IPA |
|---|---|---|---|
| ക | KA | k | k |
| ഖ | KHA | kh | kʰ |
| ഗ | GA | g | ɡ |
| ഘ | GHA | gh | gʱ |
| ങ | NGA | n̄ lub ng | ŋ |
| ച | CHA | c | tʃ |
| ഛ | CHHA | ch | tʃʰ |
| ജ | JA | j | dʒ |
| ഝ | JHA | jh | dʒʱ |
| ഞ | NJA | ñ | ɲ |
| ട | TTA | ṭ lub tt | ʈ |
| ഠ | TTHA | ṭh lub tth | ʈʰ |
| ഡ | DDA | ḍ lub dd | ɖ |
| ഢ | DDHA | ḍh lub ddh | ɖʱ |
| ണ | NNA | ṇ lub nn | ɳ |
| ത | THA | t | t |
| ഥ | THHA | th | tʰ |
| ദ | DA | d | d |
| Malajalam | Nazwa Unicode | Transliteracja | IPA |
|---|---|---|---|
| ധ | DHA | d | dʱ |
| ന | NA | n | n |
| പ | PA | p | p |
| ഫ | PHA | ph | pʰ |
| ബ | BA | b | b |
| ഭ | BHA | bh | bʱ |
| മ | MA | m | m |
| യ | YA | y | j |
| ര | RA | r | ɾ |
| ല | LA | l | l |
| വ | VA | v | ʋ |
| ശ | SHA | ś | ɕ |
| ഷ | SSA | ṣ | ʃ |
| സ | SA | s | s |
| ഹ | HA | h | ɦ |
| ള | LLA | ḷ lub ll | ɭ |
| ഴ | ZHA | ḻ lub zh | ɻ |
| റ | RRA | ṟ lub rr | r |
Inne symbole
| Symbol | Nazwa | Funkcja |
|---|---|---|
| ് | virama lub chandrakkala | oznacza brak samogłoski |
| ം | anusvara | nosowość poprzedzającej samogłoski |
| ഃ | visarga | przydech po samogłosce (brzmi jak „h”) |
Oprócz powyższych podstawowych znaków, istnieje wiele tzw. ligatur powstałych z ich kombinacji.
Cyfry
| Malajalam | Arabskie |
|---|---|
| ൦ | 0 |
| ൧ | 1 |
| ൨ | 2 |
| ൩ | 3 |
| ൪ | 4 |
| ൫ | 5 |
| ൬ | 6 |
| ൭ | 7 |
| ൮ | 8 |
| ൯ | 9 |
Linki zewnętrzne
| alfabetyczne |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| spółgłoskowe (abdżady) | |||||||||||
| półalfabetyczne | |||||||||||
| alfabetyczno- -sylabiczne (abugidy) |
| ||||||||||
| sylabiczne |
| ||||||||||
| logograficzne |
| ||||||||||
| nieznanego typu | |||||||||||
| protopisma | |||||||||||
| alfabety fonetyczne | |||||||||||
| pseudoalfabety | |||||||||||
| zapis liczb | |||||||||||
| projekty ideograficzne |
|
