Dama z jednorożcem (obraz Rafaela)
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1505–1506 |
| Medium |
olej na desce |
| Wymiary |
65 × 61 cm[1] |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Dama z jednorożcem (wł. Ritratto di dama con liocorno) – namalowany przez Rafaela renesansowy portret olejny na desce, przedstawiający młodą kobietę trzymającą jednorożca, przechowywany w Galerii Borghese w Rzymie[2].
Autorstwo obrazu było przypisywane Pietrowi Peruginowi[3]. Sam obraz miał przedstawiać Katarzynę z Aleksandrii. W 1916 roku Giulio Cantarlamessa odkrył, że obraz pierwotnie miał inny wygląd, a niektóre elementy domalowano w latach późniejszych. Na podstawie prześwietlenia obrazu promieniowaniem rentgenowskim w 1935 roku odkryto postać jednorożca. W tym samy roku przeprowadzono renowację obrazu. Podczas prac usunięto koło zębate, palmę męczenniczki (symbole męczeńskiej śmierci) i płaszcz[3][4]. W 1928 roku twórcą obrazu okazał się Rafael, który namalować miał go w latach 1505–1506[1][3].
Nie wiadomo, kto pozował do obrazu[1][3]. Wskazywana była m.in. Maddalena Strozzi, która w 1503 wyszła za mąż za Angela Doniego, w 1505 była zaś malowana przez Rafaela[3][5]. Równie niejednoznaczna jest symbolika dzieła. Jednorożec prawdopodobnie symbolizuje czystość dziewiczą[3].
Malując obraz Rafael naśladował ujęcie zaprezentowane przez Leonarda da Vinci w Mona Lisie[1][6]. Dostrzegalne są również wpływy twórczości Perugina i Piera della Francesci[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Lady with a Unicorn [online], wga.hu [dostęp 2025-04-15] (ang.).
- ↑ Ristujczina 2020 ↓, s. 163.
- 1 2 3 4 5 6 Ristujczina 2020 ↓, s. 162.
- ↑ Girardi 2006 ↓, s. 36.
- ↑ Girardi 2006 ↓, s. 38–39.
- ↑ Zöllner 2005 ↓, s. 72.
Bibliografia
- Monica Girardi, KLASYCY SZTUKI. Rafael, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, ISBN 978-83-60529-00-3.
- Luba Ristujczina, Rafael Santi, Bielsko-Biała: Dragon, 2020, ISBN 978-83-8172-638-2.
- Frank Zöllner, Leonardo da Vinci 1452–1519, Warszawa: Taschen, Edipresse Polska S. A., 2005, ISBN 83-89571-85-4.
