Portret Binda Aldovitiego
![]() | |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania |
ok. 1512–1515 |
| Medium |
olej na desce[1] |
| Wymiary |
59,7 × 43,8 cm[2] |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Portret Binda Aldovitiego (również: Bindo Altoviti[3]) – obraz olejny Rafaela, znajdujący się w zbiorach National Gallery of Art w Waszyngtonie[1]. Data powstania obrazu stanowi przedmiot sporów, w źródłach pojawiają się daty: 1512–1515[4], ok. 1514–1515[1] oraz 1515[2].
Obraz przedstawia florenckiego bankiera i fundatora Madonny dell’Impannata Binda Aldovitiego[3][5]. Postawa Aldovitiego jest uwodzicielska i elegancka[4]. Połowa twarzy mężczyzny jest spowita w mroku. Jego wzrok jest jednocześnie badawczy i zalotny. Wbrew zwyczajowi Rafael namalował modela w dynamicznym ujęciu z boku, odwracającego się w stronę widza[6].
Portret był prawdopodobnie prezentem ślubnym, który otrzymała narzeczona Aldovitiego Fiammetta Soderini[6]. W 1806 roku obraz został sprzedany królowi Bawarii Ludwikowi I Wittelsbachowi[5]. Obraz trafił później do Starej Pinakoteki w Monachium. W 1936 roku obraz został wywieziony z Niemiec, za sprawą kolekcjonera sztuki Samuela Henry’ego Kressa trafił on do Stanów Zjednoczonych[6].
Dawniej autorstwo Rafaela było podważane. Współcześni historycy sztuki nie podważają autorstwa Rafaela, jednak część z nich skłania się ku tezie, że w pracach mogli pomagać jego uczniowie: Giulio Romano lub Gianfrancesco Penni[6].
W XIX wieku szwedzki malarz Johan Gustaf Sandberg namalował obraz Pięciu sławnych malarzy, w których zostali uwiecznienie: Nicolas Poussin, Rafael, Peter Paul Rubens, Albrecht Dürer i Rembrandt. Rafael został na tym obrazie upozorowany na Binda Altovitiego[7].
Przypisy
- 1 2 3 Ristujczina 2020 ↓, s. 342.
- 1 2 Bindo Altoviti [online], nga.gov [dostęp 2025-05-11] (ang.).
- 1 2 Girardi 2006 ↓, s. 84.
- 1 2 Portrait of Bindo Altoviti [online], wga.hu [dostęp 2025-05-11] (ang.).
- 1 2 Ristujczina 2020 ↓, s. 343.
- 1 2 3 4 Ristujczina 2020 ↓, s. 344.
- ↑ Ristujczina 2020 ↓, s. 396.
Bibliografia
- Monica Girardi, KLASYCY SZTUKI. Rafael, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, ISBN 978-83-60529-00-3.
- Luba Ristujczina, Rafael Santi, Bielsko-Biała: Dragon, 2020, ISBN 978-83-8172-638-2.

