Portret Juliusza II

Portret Juliusza II
Ilustracja
Autor

Rafael Santi

Data powstania

1511–1512

Medium

olej na desce[1]

Wymiary

108,7 × 81 cm[1]

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

National Gallery w Londynie

Wersja portretu z Galerii Uffizi

Portret Juliusza II – obraz renesansowego malarza Rafaela Santiego namalowany w latach 1511–1512.

Historia obrazu

Obraz został namalowany na zlecenie papieża Juliusza II, który podarował dzieło kościołowi Santa Maria del Popolo w Rzymie[2]. Portret został po raz pierwszy zaprezentowany widzom 12 grudnia 1503 roku, już po śmierci papieża[1]. Obraz stał się w wzorem portretu papieskiego, na którym wzorowali się inni malarze w ciągu następnych dwustu lat[1][3]. Po śmierci papieża obraz był wystawiany w wybrane święta[2]. Przez pewien czas podejrzewano, że autorem portretu był Giorgio Vasari[3]. W 1591 roku obraz trafił do zbiorów Scipiona Borghesea. W 1824 roku obraz został zakupiony przez National Gallery w Londynie[2].

Opis obrazu

Obraz przedstawia papieża Juliusza II siedzącego na fotelu[4]. Na jego twarzy Santi odtworzył rysy zamyślonego, poważnego i skupionego na ważnych zadaniach mężczyznę[3][4]. Twarz Juliusza II jest mięsista i zaczerwieniona, zmęczone oczy są okalane głębokimi zmarszczkami[4]. Broda papieża została zapuszczona na znak upokorzenia w latach 1511–1512 po tym, jak podczas jednej z kampanii wojskowej utracił miasto Bolonię. Zarost zgolił w 1512 roku. Ten fakt z życia papieża pozwala na określenie daty powstania dzieła[2]. Biała broda kontrastuje z czerwonym tłem[3]. Juliusz II znany był ze zmienności charakteru, z wybuchowości i gwałtowności, a zarazem z umiłowania do sztuki i architektury[2][3]. Zmienne cechy papieża Rafael ujął właśnie w symbolice dłoni[2]. Juliusz II siedzi na ciężkim fotelu wykończonym dwoma żołędziami z brązu, stanowiącemu aluzję do rodowego nazwiska papieża (il roveredąb szypułkowy)[1][4]. Zieloną kotarę w tle zdobi motyw skrzyżowanych kluczy, stanowiący symbol papiestwa[4].

Istnieją dwie kopie tego obrazu. Jedna z nich znajduje się w zbiorach Galerii Uffizi we Florencji, druga w Palazzo Pitti tamże. Kopię z Uffizi namalował jeden z uczniów Rafaela, zaś wersję ze zbiorów Palazzo Pitti przypisuje się Tycjanowi[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Pope Julius II [online], nationalgallery.org.uk [dostęp 2025-04-24] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Portrait of Julius II [online], wga.hu [dostęp 2025-04-24] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 Monica Girardi, KLASYCY SZTUKI. Rafael, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, s. 48–49, ISBN 978-83-60529-00-3.
  4. 1 2 3 4 5 Luba Ristujczina, Rafael Santi, Bielsko-Biała: Dragon, 2020, s. 185, ISBN 978-83-8172-638-2.