III/4 dywizjon myśliwski

III dywizjon myśliwski 4 pułku lotniczego (III/4 dm) – pododdział lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego II RP.

Historia dywizjonu

Dywizjon sformowany został w 1926, na lotnisku w Toruniu, w składzie 4 pułku lotniczego.
Pododdział złożony był z dwóch, a w latach 1933–1937 trzech, eskadr (141, 142 i 143).
W kampanii wrześniowej 1939 jednostka walczyła w składzie lotnictwa Armii „Pomorze"^[1]^[2] (1-6 IX), a następnie Brygady Pościgowej.
31 sierpnia obie eskadry przebazowane zostały na lotniska polowe w pobliżu wsi Markowo, na południowy zachód od Torunia.
Na uzbrojeniu pododdziału znajdowały się dwadzieścia dwa samoloty PZL P.11c i jeden RWD-8.
2 września poległ dowódca dywizjonu, kpt. pil. Florian Laskowski, zestrzelony w czasie ataku na kolumnę pancerną.

Organizacja dywizjonu we wrześniu 1939

Dowództwo III/4 dywizjonu myśliwskiego
141 eskadra myśliwska
142 eskadra myśliwska

Dowódcy dywizjonu

mjr pil. Juliusz Gilewicz (od XII 1925^[3])
kpt. pil. Leopold Pamuła (od XI 1928)
kpt. pil. Florian Laskowski (do †2 IX 1939)
kpt. pil. Tadeusz Rolski (od 2 IX)

Obsada personalna dywizjonu we wrześniu 1939

dowódca dywizjonu - kpt. pil. Florian Laskowski († 2 IX)
oficer taktyczny - por. pil. Franciszek Skiba
oficer techniczny – por. techn. Rafał Dąbrowski^[4]
oficer łączności – por. obs. Wacław Przymeński^[4]
lekarz – por. dr Apolinary Wiktorczyk^[4]

Godło 141 em
PZL P.7
Szlak bojowy 141 i 142 eskadr myśliwskich we wrześniu 1939

Przypisy

↑ Stachoń 1941 ↓, s. 1.
↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 53.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 18 grudnia 1925 roku, s. 728.
1 2 3 Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. s. 66.

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
Izydor Koliński: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 9, Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo), formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1978.
Jerzy Pawlak, Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939 BSP 14, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 1982 s. 66 ISBN 83-206-0281-5.
Kazimierz Sławiński: Lotnisko toruńskie 1920-1945. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0378-1.
Bolesław Stachoń: Sprawozdanie z działań lotnictwa Armii „Pomorze”. [w:] teczka B.I.25b [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1941. [dostęp 2019-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-24)].

[CITEREFStachoń19411-1] Stachoń 1941 ↓, s. 1.

[CITEREFCiechanowski198253-2] Ciechanowski 1982 ↓, s. 53.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_133_z_18_grudnia_1925_roku,_s._728-3] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 18 grudnia 1925 roku, s. 728.

[eskadra-4] 1 2 3 Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. s. 66.

[:1-5] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R.XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-2 PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-23 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43