Albatros C.III

Albatros C.III
	Dane podstawowe
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Producent	Albatros, OAW, LVG
Typ	samolot rozpoznawczy
Konstrukcja	dwupłat, konstrukcja mieszana, przeważnie drewniana, podwozie stałe
Załoga	2 osoby
	Historia
Data oblotu	1915
Lata produkcji	1916
	Dane techniczne
Napęd	1 silnik rzędowy Benz Bz.III lub Mercedes D.III
Moc	112 kW (150 KM) lub 118 kW (160 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	11 lub 11,7 m
Długość	7,95 m
Wysokość	3,1 m
Powierzchnia nośna	34,37 lub 37,1 m²
	Masa
Własna	771 kg (przeciętnie); inne dane: 825–875 kg
Startowa	1271 kg (przeciętnie); inne dane: 1350–1380 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	135–150 km/h (różne egzemplarze)
Prędkość wznoszenia	1,7-1,9 m/s; (1000 m w 5–8 min,; 3000 m w 25–45 min)
Pułap	3300–3658 m
Zasięg	490 km
Długotrwałość lotu	4 h
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 ruchomy karabin maszynowy Parabellum 7,92 mm, 1 zsynchronizowany karabin maszynowy lMG 08 lub LMG 08/15 (7,92 mm) + do 91 kg bomb
	Użytkownicy
	Cesarstwo Niemieckie, Polska, Finlandia, Litwa
	Rzuty

Albatros C.III – niemiecki dwupłatowy samolot wielozadaniowy z okresu I wojny światowej zbudowany w niemieckiej wytwórni Albatros-Werke GmbH w Berlinie.

Historia

Silnik Mercedes D.IIIa eksponowany w MLP w Krakowie

Albatros C.III został zaprojektowany przez inż. Schuberta w 1915 roku, będąc rozwinięciem udanego samolotu Albatros C.I, z bardziej opływowym kadłubem i usterzeniem na wzór samolotu Albatros B.III^[2]. Przeznaczony był do lotów obserwacyjnych, fotorozpoznania, jako lekki bombowiec oraz do eskorty bombowej. Nosił oznaczenie fabryczne LDDM, od 1919 roku L 10^[3]. Najłatwiej dostrzegalną różnicę w stosunku do C.I stanowił zupełnie inny zaokrąglony obrys steru kierunku i usterzenia poziomego. Napęd stanowiły takie same silniki Benz Bz.III 150 KM lub Mercedes D.III 160 KM, lecz dzięki mniejszej masie i bardziej dopracowanej konstrukcji, samolot miał lepsze osiągi, zwłaszcza prędkość wznoszenia i manewrowość. Dodano też stały zsynchronizowany karabin maszynowy pilota^[4]. Oprócz zakładów macierzystych i ich filii OAW w Pile, produkowany był na licencji aż przez 6 zakładów: BFW, DFW, Linke-Hofmann, LVG, Hansa (Caspar) oraz Siemens-Schuckertwerke (SSW).

Albatros C.III był uważany za udany samolot, cechował się odporną konstrukcją, stabilnością w locie i dobrą podatnością na stery^[2]. Pierwsze 12 samolotów weszło do użytku na froncie w grudniu 1915 roku^[5]. Największa ich liczba na froncie była w sierpniu 1916 roku – 354^[6]. W większości zostały wycofane z frontu i zastąpione przez nowsze konstrukcje w połowie 1917 roku^[5]. Po tej dacie służyły, i były nadal nowo budowane, jako samoloty szkolno-treningowe^[5]. Znane są zamówienia ogółem na 2271 samolotów tego typu^[6].

Użycie samolotu w lotnictwie polskim

Polskie lotnictwo użytkowało po wojnie 15 egzemplarzy tego samolotu^[4] (w starszej literaturze można znaleźć informacje o 49 samolotach, w tym 38 zakupionych). 10 z nich zdobyto 14-15 listopada 1918 roku na Lotnisku Mokotowskim (był on pierwszym samolotem uruchomionym tam 20 listopada), a dalsze 5 zdobyto podczas powstania wielkopolskiego w 1919 roku na lotnisku Ławica i w hali na Winiarach w Poznaniu^[4]. Samoloty służyły bojowo, od jednej do kilku sztuk, w eskadrach: 1., 2., 4., 7., 8. i w Toruńskiej Eskadrze Wywiadowczej^[4]. Następnie nieliczne służyły do szkolenia, m.in. w Wojskowej Szkole Lotniczej w Warszawie (ostatni egzemplarz został wycofany z eksploatacji w 1922 roku)^[4]. W starszej literaturze jako datę wycofania z użytku w polskim lotnictwie podawano rok 1929^[7].

Przypisy

1 2 3 4 5 6 7 Grosz 1989 ↓, s. 29.
1 2 Grosz 1989 ↓, s. 2.
↑ Grosz 1989 ↓, s. 2-3.
1 2 3 4 5 Morgała 1997 ↓, s. 18-20.
1 2 3 Grosz 1989 ↓, s. 3.
1 2 Grosz 1989 ↓, s. 28.
↑ Ryszard Kaczkowski: Albatros C-III. „Skrzydlata Polska”. 9/1971, s. 19, 28 lutego 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

Bibliografia

Krzysztof Chołoniewski, Wiesław Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939 – Tomik 1. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1987. ISBN 83-206-0566-0.
Volker, Nemsch: Die Fliegerei des Ersten Weltkrieges. Germany: QAU, 2003. ISBN 3-930571-71-4.
Peter M. Grosz: Albatros C.III. Berkhamsted: Albatros Productions, 1989, seria: Windsock Datafile. no.13. ISBN 0-948414-17-0. (ang.).
Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Lampart, 1997. ISBN 83-86776-34-X.
Ryszard Kaczkowski: Albatros C-III. „Skrzydlata Polska”. 9/1971, 28 lutego 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

Linki zewnętrzne

http://www.airwar.ru

[CITEREFGrosz198929-1] 1 2 3 4 5 6 7 Grosz 1989 ↓, s. 29.

[CITEREFGrosz19892-2] 1 2 Grosz 1989 ↓, s. 2.

[CITEREFGrosz19892-3-3] Grosz 1989 ↓, s. 2-3.

[CITEREFMorgała199718-20-4] 1 2 3 4 5 Morgała 1997 ↓, s. 18-20.

[CITEREFGrosz19893-5] 1 2 3 Grosz 1989 ↓, s. 3.

[CITEREFGrosz198928-6] 1 2 Grosz 1989 ↓, s. 28.

[7] Ryszard Kaczkowski: Albatros C-III. „Skrzydlata Polska”. 9/1971, s. 19, 28 lutego 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

[:1-8] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[A]

Samoloty myśliwskie	AEG D.I Albatros D.I Albatros D.II Albatros D.III Albatros D.V Albatros W.4 Fokker D.I Fokker D.II Fokker D.III Fokker D.IV Fokker D.V Fokker D.VI Fokker D.VII Fokker D.VIII (E.V) Fokker Dr.I Fokker E.I Fokker E.II Fokker E.III Fokker E.IV Halberstadt D.II Junkers D.I LFG Roland D.I LFG Roland D.II LFG Roland D.VI Pfalz D.III Pfalz D.VII Pfalz D.VIII Pfalz D.XII Pfalz D.XV Pfalz Dr.I Pfalz E.I Siemens-Schuckert D.III Siemens-Schuckert D.IV Siemens-Schuckert E.I Siemens-Schuckert E.III
Samoloty bombowe	AEG G.II AEG G.IV Gotha G.I Gotha G.IV Gotha G.V Gotha G.VI Friedrichshafen G.III S.S.W. R.III Staaken R.VI Staaken R.XIV
Wodnosamoloty i łodzie latające	Albatros W.4 Albatros W.5 Friedrichshafen FF.33 Friedrichshafen FF.49 Gotha WD.1 Gotha WD.2 Hansa-Brandenburg W.12 Hansa-Brandenburg W.29 Junkers J 11 Lübeck-Travemünde F4
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowe	AEG C.I AEG C.II AEG C.III AEG C.IV AEG C.V AEG C.VI AEG C.VII AEG C.VIII AEG C.VIII Dr Ago C.I Ago C.IV Albatros C.I Albatros C.III Albatros C.V Albatros C.VII Albatros C.X Albatros C.XII Albatros C.XV Aviatik C.I Aviatik C.III DFW C.V Halberstadt C.V LFG Roland C.II LVG C.II LVG C.V LVG C.VI Rumpler C.I Rumpler C.IV Rumpler C.VII
Samoloty wielozadaniowe	Aviatik B.I Halberstadt CL.II Halberstadt CL.IV Hannover CL.II Hannover CL.V Junkers CL.I
Samoloty szturmowe	AEG J.I Albatros J.I Junkers J.I
Nieuzbrojone samoloty szkolne i rozpoznawcze	AEG B.I AEG B.II AEG B.III Albatros B.I Albatros B.II Albatros B.III Aviatik B.II Fokker A.I Hansa-Brandenburg B.I Kondor B.I LVG B.I, B.II, B.III Rumpler C.VIII Rumpler Taube
Konstrukcje prototypowe	AEG DJ.I AEG Dr.I AEG G.I AEG PE Albatros C.II Albatros D.IV Albatros D.VI Albatros D.VII Albatros D.IX Albatros D.X Albatros D.XI Albatros D.XII Albatros Dr.I Albatros Dr.II Albatros W.3 Albatros W.8 DFW Floh Gotha WD.3 Halberstadt C.III Hansa-Brandenburg W.11 Hansa-Brandenburg W.16 Junkers J 1 Junkers J 2 Junkers J 7 Junkers J 8 Kondor D 1 Kondor D 2 Kondor D 6 Kondor D 7 Kondor W 1 LFG Roland Stralsund V 19 Pfalz D.VI Pfalz Dr.II Schütte-Lanz C.I Schütte-Lanz D.I Schütte-Lanz G.I
Inne	System oznaczeń niemieckich samolotów z okresu I wojny światowej

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R.XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-2 PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-23 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

Niemieckie samoloty kategorii C według daty pojawienia się na froncie
	1914						1915												1916												1917												1918
	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
AEG												C.I (C.II, C.III)																C.IV (C.V, C.VI, C.VII)
AGO										C.I (C.II, C.III)																				C.IV
Albatros										C.I								C.III (C.IV)							C.V, C.VI		C.VII (C.VIII, C.IX)							C.X		C.XII (C.XV)
Aviatik										C.I									~ C.II				~ C.III										~ C.IV ? VI
DFW																		C.I, C.II										C.V
Halberstadt																																	~ C.I				CL.II (C.III)											CL.IV , C.V
Hannover																					~ C.I												C.II					CL.II							CL.III
LFG (Roland)																	~ C.I				C.II
LVG											C.I	C.II											~ C.IV															C.V										C.VI
Rumpler																		C.I												C.III		C.IV						~ C.VII				~ C.VIII
"~" oznacza przybliżoną datę wejścia do służby, z dokładnością do kilku miesięcy. "(C...)" w nawiasie oznacza modele nieseryjne lub używane jednostkowo w kolejności oznaczeń, bez zachowania chronologii (część pominięto) - kursywą bez nawiasu oznaczono modele budowane na licencji