Linia kolejowa nr 104

Linia nr 104

Chabówka – Nowy Sącz
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	104
Tabela SRJP	135,136
Długość	76,076[1] km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	3000 V DC (odcinek Chabówka – Rabka-Zdrój i Marcinkowice – Nowy Sącz. Na odcinku Rabka-Zdrój – Mszana Dolna oraz Limanowa – Marcinkowice w budowie)
Prędkość maksymalna	50 (km 0,576-2,000); 20 (km 2,000-64,459) 30 (km 64,459-76,652)[2] km/h
Fragment modernizowanej linii kolejowej w Rabce-Zdrój (Zaryte) widok w stronę Rabki.
Historia
Rok otwarcia	1884
Rok elektryfikacji	1986 (Marcinkowice – Nowy Sącz) 1993 (Chabówka – Rabka-Zdrój)
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   99 ↑ Zakopane 98 → Sucha Beskidzka 0,577 Chabówka 1,939 Rabka-Zdrój 5,593 Rabka Zaryte 8,500 Raba Niżna 12,230 Raba 13,381 Mszana Dolna Marki 14,951 Mszana Dolna 21,743 Kotówka 20,812 Fornale (podg.) 623 → Szczyrzyc Kasina Wielka Północ (proj.) 23,393 Kasina Wielka 25,975 Skrzydlna 30,840 Dobra koło Limanowej 622 → Podłęże R401 (podg.) 37,160 Tymbark 38,095 Tymbark Ppps (bocz.sz.) 38,230 Łososina 40,040 Piekiełko 43,200 Łososina Górna 44,269 Limanowa Sowliny CPN (bocz.sz.) 47,017 Limanowa 49,122 Mordarka (proj.) Tunel w Pisarzowej (proj.) 56,455 Męcina (proj.) 61,870 Chomranice 64,310 Klęczany 64,459 Klęczany KSS (bocz.sz.) 67,394 Marcinkowice 72,905 Nowy Sącz Chełmiec 73,800 Dunajec 74,380 Nowy Sącz Miasto 76,261 Nowy Sącz Skład Opału PKP (bocz.sz.) 96 → Tarnów 76,652 Nowy Sącz 96 ↓ Leluchów

Linia kolejowa nr 104 – jednotorowa, drugorzędna, w większości niezelektryfikowana górska linia kolejowa znaczenia państwowego łącząca Chabówkę z Nowym Sączem^[3] .

Linia na całej długości przebiega przez obszar Beskidu Wyspowego^[4] , a tor szlakowy został przeprowadzony wzdłuż trzech dolin rzecznych^[3] .

Linia liczy 76,076 km długości. Trasa jest określana jako typowo górska, z nachyleniami do 27 promili^[3] .

Pokonaniu przeszkód terenowych służy 19 większych mostów i wiaduktów, z których najdłuższy – mierzący 300 metrów – umożliwia przekroczenie rzeki Dunajec w Nowym Sączu^[3] .

Na większości stacji zachowały się zabudowania pochodzące z okresu budowy linii^[4] .

Linia została otwarta w 1884 roku jako część austriackiej, państwowej Galicyjskiej Kolei Transwersalnej, prowadzącej z Czadcy do Husiatyna^[3] . 28 maja 1986 roku zelektryfikowano odcinek Nowy Sącz – Marcinkowice^[5][6]. W maju 1990 roku na linii uroczyście zakończono eksploatację trakcji parowej^[3] . Wydarzenie zostało zaakcentowane organizacją przez Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych i Południową Dyrekcję Okręgową Kolei Państwowych dnia 5 maja 1990 roku pociągu specjalnego prowadzonego przez parowóz Ty2 z lokomotywowni Nowy Sącz (Ty2-1091)^[3] . 21 maja 1993 roku zelektryfikowany został odcinek Chabówka – Rabka-Zdrój^[5].

Regularny ruch pasażerski na linii został zawieszony w 2004 roku, a towarowy w 2000 roku^[7]. Jesienią 2015 roku przedstawiciele spółki PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowali opinię publiczną o konieczności pilnego remontu linii^[4] . Zapowiedziano, że w przypadku braku pozyskania środków finansowych na remont linia zostanie zamknięta^[4] . W styczniu 2016 roku ogłoszono, że remont linii odbędzie się^[7].

Według stanu na 28 kwietnia 2016 roku po zakończeniu prac remontowych – linia była otwarta dla ruchu pociągów na całym odcinku z Chabówki do Nowego Sącza^[8]. Aktualnie jest ona regularnie używana do przejazdów pociągów retro, złożonych m.in. z taboru należącego do skansenu w Chabówce^[4] . Wraz z budową nowej linii kolejowej nr 622, zwanej potocznie „Podłęże – Piekiełko” i linii kolejowej nr 623 zwanej potocznie „Fornale – Szczyrzyc”, pozwoli ona na znaczne skrócenie czasu przejazdu między Krakowem a Nowym Sączem i Zakopanem^[9].

Aktualnie realizowane są prace modernizacyjne odcinku Chabówka – Mszana Dolna oraz Klęczany – Nowy Sącz połączone z elektryfikacją fragmentów Rabka-Zdrój – Mszana Dolna oraz Klęczany – Marcinkowice^[10][11][12]. W czerwcu 2024 roku rozpoczęto prace na Limanowa – Klęczany polegające na budowie w większości odcinka w nowym przebiegu wraz z tunelem w Pisarzowej oraz elektryfikacją szlaku^[13].

• 
  SP42-260 z pociągiem specjalnym z Nowego Sącza do Chabówki
• 
  Pociąg retro na stacji Chabówka
• 
  Linia kolejowa w okolicach Rabki Zaryte
• 
  Przystanek kolejowy w Rabce-Zdroju
• 
  Linia kolejowa w Piekiełku
• 
  Pociąg retro ciągnięty przez parowóz OKz32-2 wjeżdża na stację w Kasinie Wielkiej
• 
  Pociąg retro w Rabie Niżej
• 
  Stacja kolejowa Mszana Dolna
• 
  Pociąg retro w okolicach stacji Rabka Zaryte
• 
  Linia kolejowa w Rabce-Zdroju, na północ od przystanku Kolejowego Rabka-Zdrój, w tle Luboń Wielki
• 
  Przebudowa linii w Rabce-Zdroju, stan w sierpniu 2023
• 
  Budynek stacyjny Raba Niżna, stan z roku 2023.
• 
  Jedna z dwóch części zdemontowanego mostu nad Rabą
• 
  Modernizacja linii, Zaryte stan na listopad 2024

• Zbigniew Sułkowski, Tomasz Kołodziejski. W Beskidy... „Parowozik nr 3/1990”, s. 5. Poznań 1990: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych. (pol.). 
• anpop, PAP: Miłośnicy Beskidu Wyspowego apelują o ratowanie linii kolejowej. gazeta.pl, 2015-09-23. [dostęp 2016-01-17]. (pol.).
• PawełP. Brzozowski PawełP., Linia kolejowa Chabówka – Nowy Sącz 1884–2009 [online], egory.pl, 4 listopada 2009 [dostęp 2017-06-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-19] .