Bezirk Gliniany

Powiat Gliniany
Bezirk Gliniany
powiat
1854–1867
Ilustracja
Państwo

 Austro-Węgry

Kraj związkowy

Królestwo Galicji i Lodomerii

Powiat

cyrkuł złoczowski

Siedziba

Gliniany

Data powstania

1854

Data likwidacji

1867

Powierzchnia

8,6 mil²

Populacja (1854)
 liczba ludności


27.107

Języki urzędowe

niemiecki

Szczegółowy podział administracyjny
Plan
Liczba gmin katastralnych (1854)

40 (w tym 1 miasto)

brak współrzędnych

Bezirk Gliniany – dawny powiat (Bezirk) kraju koronnego Królestwo Galicji i Lodomerii, funkcjonujący w latach 1854–1867. Siedzibą starostwa było miasto Gliniany.

Historia

Bezirk Gliniany utworzono w ramach reformy uwłaszczeniowej z okresu Wiosny Ludów (1848–1849), która likwidowała jurysdykcję właściciela ziemskiego nad poddanymi. W Galicji, dominium – jako podstawowa jednostka administracyjna i filar systemu feudalnego straciło rację bytu. Konieczne stało się zatem wprowadzenie nowego systemu administracyjnego, którego zręby powstały w latach 1851–1855. Nowy trójstopniowy podział administracyjny objął 21 cyrkułów (niem. Kreise), 179 małych powiatów (niem. Bezirke) i ponad 6000 gmin (niem. Gemeinde)[1].

Bezirk Gliniany objął obszar o wielkości 8,6 mil², zamieszkany przez 27.107 ludzi i podzielony na 40 gmin katastralnych, w tym jedno miasto (Gliniany). Wszedł w skład cyrkułu złoczowskiego, jako jeden z jego dziesięciu powiatów[2].

Po nadaniu Galicji autonomii oraz powołaniu samorządu gminnego i powiatowego w 1865 zlikwidowano cyrkuły (Kreise). Dotychczasowe małe powiaty (Bezirke) w liczbie 179, utrzymały się do 1867 roku, kiedy to w następstwie kolejnej reformy administracyjnej (23 stycznia 1867) zostały zastąpione przez 74 większych powiatów[1][3]. Obszar zniesionego Bezirk Gliniany wszedł wtedy w skład nowych powiatów przemyślańskiego i złoczowskiego (vide podział w tabeli poniżej)[4][5].

Podział administracyjny (1854)

Podział administracyjny Bezirk Gliniany w 1854 roku[2]
Lp. Gmina jednostkowa Powierzchnia Ludność Powiat w 1867 po zniesieniu
1 Gliniany (M) 4493 3455 przemyślański
2 Zamoście 1699 663 przemyślański
3 Przegnojów 2256 573 przemyślański
4 Laszki Królewskie 1876 887 przemyślański
5 Zeniów 849 369 przemyślański
6 Kutkorz 2502 545 złoczowski
7 Bałuczyn 3183 649 złoczowski
8 Połtew 2233 475 przemyślański
9 Zadwórze 2802 861 przemyślański
10 Bogdanówka 2453 90 przemyślański
11 Połonice 341 przemyślański
12 Firlejówka 2243 726 złoczowski
13 Olszanka 852 267 złoczowski
14 Bortków 4175 709 złoczowski
15 Skniłów 1077 403 złoczowski
16 Wyżniany 2440 519 przemyślański
17 Kurowice 2825 1228 przemyślański
18 Hanaczówka 242 356 przemyślański
19 Peczenia 1377 475 przemyślański
20 Poluchów 1531 644 przemyślański
21 Rozworzany 1360 458 przemyślański
22 Sołowa 1013 328 przemyślański
23 Podhajczyki 1795 703 przemyślański
24 Dworzyska z Unterwalden 426 326 przemyślański
25 Hanaczów 1592 869 przemyślański
26 Stanimirz 1541 623 przemyślański
27 Pohorylce 776 489 przemyślański
28 Turkocin 894 324 przemyślański
29 Uniów z Młynowcami 5475 683 przemyślański
30 Jaktorów 2867 635 przemyślański
31 Słowita 4187 1068 przemyślański
32 Krzywice 1031 322 przemyślański
33 Lipowce 3956 1034 przemyślański
34 Majdan 659 381 przemyślański
35 Łonie 2767 523 przemyślański
36 Łahodów 3674 1177 przemyślański
37 Olszanica 3857 1274 złoczowski
38 Mitulin 2946 604 złoczowski
39 Nowosiółki 2680 657 złoczowski
40 Trędowacz 1816 394 złoczowski

Objaśnienie:

(M) = miasto; (m) = miasteczko

Przypisy

  1. 1 2 Krzysztof Ostafin, Podziały administracyjne Galicji 1857 – 1910 [online], ArcGIS StoryMaps, 13 marca 2024 [dostęp 2025-03-10].
  2. 1 2 Allgemeines Landes-Gesetz- und Regierungsblatt für das Kronland Galizien und Lodomerien mit den Herzogthümern Auschwitz und Zator und dem Großherzogthume Krakau. Jahrgang 1854, Lemberg 1855.
  3. Krzysztof Ostafin i inni, Problem doboru jednostek odniesienia przestrzennego w integracji danych z drugiej połowy XIX i początku XX w. z terenów Galicji i Śląska Austriackiego, „Studia Geohistorica” (8), 2020, s. 194–212, DOI: 10.12775/SG.2020.09, ISSN 2300-2875 [dostęp 2025-03-10].
  4. Verordnung des Staatsministeriums vom 23 Jänner 1867 über die Reform des politischen Verwaltung in den Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator
  5. Polona [online], polona.pl [dostęp 2025-03-10].

Bibliografia