Bezirk Dembica

Powiat Dębica
Bezirk Dembica
powiat
1854–1867
Ilustracja
Państwo

 Austro-Węgry

Kraj związkowy

Królestwo Galicji i Lodomerii

Powiat

cyrkuł tarnowski

Siedziba

Dembica

Data powstania

1854

Data likwidacji

1867

Powierzchnia

6,0 mil²

Populacja (1854)
• liczba ludności


23.521

Języki urzędowe

niemiecki

Szczegółowy podział administracyjny
Plan
Liczba gmin katastralnych (1854)

35 (w tym 1 miasto)

brak współrzędnych

Bezirk Dembica – dawny powiat (Bezirk) kraju koronnego Królestwo Galicji i Lodomerii, funkcjonujący w latach 1854–1867. Siedzibą starostwa było miasto Dembica (Dębica).

Historia

Bezirk Dembica utworzono w ramach reformy uwłaszczeniowej z okresu Wiosny Ludów (1848–1849), która likwidowała jurysdykcję właściciela ziemskiego nad poddanymi. W Galicji, dominium – jako podstawowa jednostka administracyjna i filar systemu feudalnego straciło rację bytu. Konieczne stało się zatem wprowadzenie nowego systemu administracyjnego, którego zręby powstały w latach 1851–1855. Nowy trójstopniowy podział administracyjny objął 21 cyrkułów (niem. Kreise), 179 małych powiatów (niem. Bezirke) i ponad 6000 gmin (niem. Gemeinde)[1].

Bezirk Dembica objął obszar o wielkości 6,0 mil², zamieszkany przez 23.521 ludzi i podzielony na 35 gmin katastralnych, w tym jedno miasto (Dembica). Wszedł w skład cyrkułu tarnowskiego, jako jeden z jego dziesięciu powiatów[2]. Bezirk Dembica posiadał na wschodzie małą eksklawę na terenie Bezirk Ropczyce, stanowiącą część gminy Niedźwiada.

Po nadaniu Galicji autonomii oraz powołaniu samorządu gminnego i powiatowego w 1865 zlikwidowano cyrkuły (Kreise). Dotychczasowe małe powiaty (Bezirke) w liczbie 179, utrzymały się do 1867 roku, kiedy to w następstwie kolejnej reformy administracyjnej (23 stycznia 1867) zostały zastąpione przez 74 większych powiatów[1][3]. Obszar zniesionego Bezirk Dembica wszedł wtedy w skład nowych powiatów pilzneńskiego i ropczyckiego (vide podział w tabeli poniżej)[4][5]. 19 czerwca 1867[6] i 1 stycznia 1881[7] zmieniono granice tych powiatów, tak że ostatecznie wszystkie gminy dawnego Bezirk Dembica znalazły się w powiecie ropczyckim.

Podział administracyjny (1854)

Podział administracyjny Bezirk Dembica w 1854 roku[2]
Lp. Gmina jednostkowa Powierzchnia Ludność Powiat w 1867 po zniesieniu
1 Dembica (M) 1390 1730 pilzneński[8]
2 Braciejowa 2615 597 pilzneński[8]
3 Grabiny z Miłoniszem i Dąbrówką 1335 353 pilzneński[8]
4 Kawęczyn 755 799 pilzneński[8]
5 Motyczna Góra 1580 648 pilzneński[8]
6 Nagawczyna 965 448 pilzneński[8]
7 Pustynia, Kandzierz i Kozłów 2115 728 pilzneński[8]
8 Sepnica i Stusłowa 1335 544 ropczycki
9 Stasiówka 1175 589 pilzneński[8]
10 Stobierna 1195 403 pilzneński[8]
11 Straszęcin 1670 486 pilzneński[8]
12 Wola Wielka Stawna i Zawierzbie 1040 664 pilzneński[8]
13 Zawada 1430 653 pilzneński[8]
14 Bobrowa i Wola 2665 841 pilzneński[8]
15 Brzeźnica i Wola 1970 609 pilzneński[8]
16 Paszczyna i Kochanówka 2230 758 ropczycki
17 Gawrzyłowa 2010 772 pilzneński[8]
18 Korzeniów 1435 356 pilzneński[8]
19 Latoszyn 1580 466 pilzneński[8]
20 Mała 2770 1170 ropczycki
21 Brzezówka 1285 410 ropczycki
22 Lubzina 830 222 ropczycki
23 Niedźwiada 3710 1923 ropczycki
24 Łopuchowa 1750 689 ropczycki
25 Nagoszyn 3880 1431 pilzneński[8]
26 Okonin 730 286 ropczycki
27 Ostrów Wojtarski 2100 789 ropczycki
28 Podgrodzie i Grabówka 1795 527 pilzneński[8]
29 Męciszów 1165 421 pilzneński[9]
30 Pustków 3475 723 pilzneński[9]
31 Wola Pustkowska 184 pilzneński[9]
32 Skrzyszów 1565 623 ropczycki
33 Gumniska-Fox 1805 795 pilzneński[8]
34 Wolica 995 206 pilzneński[8]
35 Żyraków i Wola 1965 678 pilzneński[8]

Objaśnienie:

(M) = miasto; (m) = miasteczko

Przypisy

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.