Bezirk Zborów

Powiat Zborów
Bezirk Zborów
powiat
1854–1867
Ilustracja
Państwo

 Austro-Węgry

Kraj związkowy

Królestwo Galicji i Lodomerii

Powiat

cyrkuł złoczowski

Siedziba

Zborów

Data powstania

1854

Data likwidacji

1867

Powierzchnia

10,0 mil²

Populacja (1854)
 liczba ludności


29.896

Języki urzędowe

niemiecki

Szczegółowy podział administracyjny
Plan
Liczba gmin katastralnych (1854)

48 (w tym 4 miasteczka)

brak współrzędnych

Bezirk Zborów – dawny powiat (Bezirk) kraju koronnego Królestwo Galicji i Lodomerii, funkcjonujący w latach 1854–1867. Siedzibą starostwa było miasteczko Zborów.

Historia

Bezirk Zborów utworzono w ramach reformy uwłaszczeniowej z okresu Wiosny Ludów (1848–1849), która likwidowała jurysdykcję właściciela ziemskiego nad poddanymi. W Galicji, dominium – jako podstawowa jednostka administracyjna i filar systemu feudalnego straciło rację bytu. Konieczne stało się zatem wprowadzenie nowego systemu administracyjnego, którego zręby powstały w latach 1851–1855. Nowy trójstopniowy podział administracyjny objął 21 cyrkułów (niem. Kreise), 179 małych powiatów (niem. Bezirke) i ponad 6000 gmin (niem. Gemeinde)[1].

Bezirk Zborów objął obszar o wielkości 10,0 mil², zamieszkany przez 29.896 ludzi i podzielony na 48 gmin katastralnych, w tym cztery miasteczka (Jezierna, Pomorzany, Zarudzie i Zborów). Wszedł w skład cyrkułu złoczowskiego, jako jeden z jego dziesięciu powiatów[2]. Na obszarsze Bezirk Zborów znajdowała się eksklawa cyrkułu brzeżańskiego, stanowiąca gminę Krasnopuszcza w Bezirk Przemyślany.

Po nadaniu Galicji autonomii oraz powołaniu samorządu gminnego i powiatowego w 1865 zlikwidowano cyrkuły (Kreise). Dotychczasowe małe powiaty (Bezirke) w liczbie 179, utrzymały się do 1867 roku, kiedy to w następstwie kolejnej reformy administracyjnej (23 stycznia 1867) zostały zastąpione przez 74 większych powiatów[1][3]. Obszar zniesionego Bezirk Zborów wszedł wtedy w całości w skład nowego powiatu złoczowskiego[4][5]. 1 września 1904 cały obszar dawnego Bezirk Zborów wszedł w skład nowo utworzonego powiatu zborowskiego[6].

Podział administracyjny (1854)

Podział administracyjny Bezirk Zborów w 1854 roku[2]
Lp. Gmina jednostkowa Powierzchnia Ludność Powiat w 1867 po zniesieniu
1 Zborów (m) z Kuklińcami 4441 2381 złoczowski[7]
2 Jarczowce 2719 389 złoczowski[7]
3 Tustogłowy 1399 248 złoczowski[7]
4 Podhajczyki 877 212 złoczowski[7]
5 Młynowce z Grabkowcami 1965 303 złoczowski[7]
6 Kudobińce 1105 292 złoczowski[7]
7 Wołosówka 1088 410 złoczowski[7]
8 Mszana z Żukowcami 1892 422 złoczowski[7]
9 Kudynowce 1345 390 złoczowski[7]
10 Cecowa 1046 306 złoczowski[7]
11 Zarudzie (m) 1276 561 złoczowski[7]
12 Jezierzanka 1029 329 złoczowski[7]
13 Presowce z Korszyłowem 1448 770 złoczowski[7]
14 Pohrebce 1272 219 złoczowski[7]
15 Trawotłoki z Ławrykowcami i Zarudką 1946 404 złoczowski[7]
16 Hodów z Józefówką 3671 994 złoczowski[7]
17 Sławna 1457 396 złoczowski[7]
18 Pleśniany 2416 356 złoczowski[7]
19 Machnowce z Torhowem 1621 518 złoczowski[7]
20 Urlów z Chrabużną 2236 482 złoczowski[7]
21 Meteniów 986 337 złoczowski[7]
22 Kabarowce 1761 532 złoczowski[7]
23 Wołczkowce 1334 336 złoczowski[7]
24 Iwaczów 1044 350 złoczowski[7]
25 Nuszcze 2946 534 złoczowski[7]
26 Perepelniki 3472 601 złoczowski[7]
27 Pomorzany (m) 7724 3511 złoczowski[7]
28 Bohutyn 2841 680 złoczowski[7]
29 Kalne z Bubszczanami 2641 767 złoczowski[7]
30 Rozhadów 1684 615 złoczowski[7]
31 Żabiń 1488 463 złoczowski[7]
32 Jarosławice 1801 521 złoczowski[7]
33 Jackowce 2463 301 złoczowski[7]
34 Serwery 377 złoczowski[7]
35 Olejów 3739 872 złoczowski[7]
36 Bzowica 1346 463 złoczowski[7]
37 Białokiernica 1354 326 złoczowski[7]
38 Harbuzów 2288 410 złoczowski[7]
39 Hukałowce 1651 514 złoczowski[7]
40 Łopuszany 1245 468 złoczowski[7]
41 Moniłówka 1080 409 złoczowski[7]
42 Beremowce 958 299 złoczowski[7]
43 Jezierna (m) 10113 3277 złoczowski[7]
44 Daniłowce 1141 500 złoczowski[7]
45 Ostaszowce 1476 606 złoczowski[7]
46 Bogdanówka 1308 448 złoczowski[7]
47 Białkowce 1302 348 złoczowski[7]
48 Nesterowce 2596 649 złoczowski[7]

Objaśnienie:

(M) = miasto; (m) = miasteczko

Przypisy

Bibliografia