Bezirk Winniki

Powiat Winniki
Bezirk Winniki
powiat
1854–1867
Ilustracja
Państwo

 Austro-Węgry

Kraj związkowy

Królestwo Galicji i Lodomerii

Powiat

cyrkuł lwowski

Siedziba

Winniki

Data powstania

1854

Data likwidacji

1867

Powierzchnia

6,2 mil²

Populacja (1854)
• liczba ludności


25.244

Języki urzędowe

niemiecki

Szczegółowy podział administracyjny
Plan
Liczba gmin katastralnych (1854)

35

brak współrzędnych

Bezirk Winniki – dawny powiat (Bezirk) kraju koronnego Królestwo Galicji i Lodomerii, funkcjonujący w latach 1854–1867. Siedzibą starostwa była wieś Winniki.

Historia

Bezirk Winniki utworzono w ramach reformy uwłaszczeniowej z okresu Wiosny Ludów (1848–1849), która likwidowała jurysdykcję właściciela ziemskiego nad poddanymi. W Galicji, dominium – jako podstawowa jednostka administracyjna i filar systemu feudalnego straciło rację bytu. Konieczne stało się zatem wprowadzenie nowego systemu administracyjnego, którego zręby powstały w latach 1851–1855. Nowy trójstopniowy podział administracyjny objął 21 cyrkułów (niem. Kreise), 179 małych powiatów (niem. Bezirke) i ponad 6000 gmin (niem. Gemeinde)[1].

Bezirk Winniki objął obszar o wielkości 6,2 mil², zamieszkany przez 25.244 ludzi i podzielony na 35 gmin katastralnych. Wszedł w skład cyrkułu lwowskiego, jako jeden z jego pięciu powiatów ziemskich[2]. Powiat posiadał na zachodzie eksklawę (gmina Kozielniki), położoną między Bezirk Magistrat der Hauptstadt Lemberg a Bezirk Lemberg.

Po nadaniu Galicji autonomii oraz powołaniu samorządu gminnego i powiatowego w 1865 zlikwidowano cyrkuły (Kreise). Dotychczasowe małe powiaty (Bezirke) w liczbie 179, utrzymały się do 1867 roku, kiedy to w następstwie kolejnej reformy administracyjnej (23 stycznia 1867) zostały zastąpione przez 74 większych powiatów[1][3]. Obszar zniesionego Bezirk Winniki wszedł wtedy w całości w skład nowego powiatu lwowskiego[4][5].

Podział administracyjny (1854)

Podział administracyjny Bezirk Winniki w 1854 roku[2]
Lp. Gmina jednostkowa Powierzchnia Ludność Powiat w 1867 po zniesieniu
1 Winniki z Weinbergen 3585 2547 lwowski
2 Podbereźce z Unterbergen 1587 893 lwowski
3 Barszczowice 3220 1080 lwowski
4 Biłka Szlachecka 2812 1041 lwowski
5 Biłka Królewska 1288 465 lwowski
6 Gaje 2440 886 lwowski
7 Hermanów 1642 552 lwowski
8 Zuchorzyce 1587 456 lwowski
9 Żurawniki 1631 636 lwowski
10 Czarnuszowice 1546 739 lwowski
11 Czyszki 2681 1578 lwowski
12 Kozielniki 763 380 lwowski
13 Czyżyków 1429 647 lwowski
14 Mikłaszów 3757 1124 lwowski
15 Kamienopol 1246 258 lwowski
16 Pikułowice 2362 962 lwowski
17 Podborce 1665 693 lwowski
18 Podciemno 3215 383 lwowski
19 Lesienice (Lesienice) 1583 684 lwowski
20 Winniczki 1055 396 lwowski
21 Gańczary 632 242 lwowski
22 Dmytrowice 1321 427 lwowski
23 Dawidów 3046 1246 lwowski
24 Czerepin 935 339 lwowski
25 Krotoszyn 1367 881 lwowski
26 Głuchowice 639 406 lwowski
27 Wołków 1734 660 lwowski
28 Kuhajów 2366 561 lwowski
29 Zagórze 841 400 lwowski
30 Milatycze 1539 663 lwowski
31 Sołonka Wielka 1046 509 lwowski
32 Sołonka Mała 494 395 lwowski
33 Tołszczów 1525 632 lwowski
34 Żyrawka 1049 1066 lwowski
35 Siedliska 1735 417 lwowski

Objaśnienie:

(M) = miasto; (m) = miasteczko

Przypisy

  1. 1 2 Krzysztof Ostafin, Podziały administracyjne Galicji 1857 – 1910 [online], ArcGIS StoryMaps, 13 marca 2024 [dostęp 2025-03-10].
  2. 1 2 Allgemeines Landes-Gesetz- und Regierungsblatt für das Kronland Galizien und Lodomerien mit den Herzogthümern Auschwitz und Zator und dem Großherzogthume Krakau. Jahrgang 1854, Lemberg 1855.
  3. ↑ Krzysztof Ostafin i inni, Problem doboru jednostek odniesienia przestrzennego w integracji danych z drugiej połowy XIX i początku XX w. z terenów Galicji i Śląska Austriackiego, „Studia Geohistorica” (8), 2020, s. 194–212, DOI: 10.12775/SG.2020.09, ISSN 2300-2875 [dostęp 2025-03-10].
  4. ↑ Verordnung des Staatsministeriums vom 23 Jänner 1867 über die Reform des politischen Verwaltung in den Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator
  5. ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2025-03-10].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.